Woningen

Interviews

Duurzaam bouwen: een splinternieuw oud huis in de Verhoevenstraat

De verduurzaming van woningen krijgt meer prioriteit van de overheid en sinds 1 juli moet er ook gasloos worden gebouwd. Wat betekent dit in de praktijk? In Amersfoort zijn al enkele huishoudens die ervaring hebben opgedaan met het bouwen van een duurzaam of energieneutraal huis. Dat kun je op diverse manieren aanpakken, blijkt uit drie bouwverhalen. Vandaag de eerste aflevering.

Catharina Driesse en haar man hebben het huis aan de Verhoevenstraat grondig aangepakt. © Saskia Berdenis van Berlekom

Catharina Driesse woont met haar man en twee dochters in de Verhoevenstraat in het Leusderkwartier. Aan de buitenkant ziet de architectuur van hun huis eruit zoals die van wel meer huizen in de straat. Toch is het een compleet nieuw gebouwde woning.

Catharina Driesse: ,,Wij zijn drie jaar geleden in Amersfoort komen wonen vanuit een dorpje in de buurt van Den Bosch. We woonden daar prachtig, maar we misten toch de voorzieningen in de buurt die je in een stad wel hebt. Omdat we onze boerderij binnen twee weken al hadden verkocht, trokken we eerst in een huurwoning aan de Kapelweg om hier een koopwoning te zoeken, want we wilden graag in Amersfoort-Zuid gaan wonen. Via via kwamen we bij dit huis uit. Het was een complete bouwval met een overwoekerde tuin en we dachten meteen: dit is het. Een klushuis. Ideaal, want zo konden we een eigen stempel drukken op de inrichting, maar ook de financiën in het oog houden.”

,,Met een bevriende architect die ook onze boerderij had getekend, zijn we gaan kijken wat de mogelijkheden waren. We wilden het huis goed isoleren en spouwmuren aanbrengen, maar volgens de architect konden we beter een compleet nieuw huis hier bouwen. Dus dat hebben we gedaan. Zelfs de gevel moesten we vervangen, want die was ook in slechte staat, maar de balken die nog goed waren hebben we hergebruikt in de schuur en het fietsenhok.”

Comfortabel

,,We vonden het wel belangrijk om de gevel zoveel mogelijk in de originele stijl terug te bouwen. Daarnaast wilden we genoeg ruimte in huis creëren om hier met twee opgroeiende dochters comfortabel te kunnen wonen. Nostalgisch, praktisch, gemakkelijk te onderhouden, maar ook duurzaam, daar ging het om. Dat laatste deels uit idealisme, maar het moest wel betaalbaar blijven. Vergeleken met onze ervaringen met de verbouwing van de boerderij indertijd, was dit een heel andere situatie. Dit is een smal en hoog huis waar de afstand van de ketel boven naar de keuken beneden 11,5 meter is. Zoiets heeft invloed op je keuzes.”

,,Het energieplan dat ik had gemaakt, was niet op alle punten te realiseren. Dus moest er een plan B komen toen de aannemer aan de slag ging. Maar hoe kwam ik aan dat plan B? Advies inwinnen over onze specifieke situatie bleek niet eenvoudig. Wie kon mij vertellen wat we het beste konden doen en wat dat ging kosten? Onze eigen installateur in elk geval niet, want die was niet zo bezig met duurzaamheid. Toen vond ik twee installateurs die dat wel waren, maar daar kreeg ik weer tegenstrijdige adviezen van. Dus we probeerden onze eigen weg te vinden, maar met de kennis en ervaring die we nu hebben, hadden we wellicht andere keuzes gemaakt. Gasloos gaan bouwen bijvoorbeeld, twee jaar geleden kreeg je gewoon geen duidelijk advies. Het energieloket van de gemeente verwees eigenlijk alleen maar naar leveranciers. Een onafhankelijke adviseur was er niet.”

,,Wij kwamen inmiddels terecht in een verbouwingsachtbaan, mijn man bombardeerde zichzelf tot bouwopzichter, dus een deel ging onder eigen regie met bouwvakkers die aan het werk moesten. Dan zit je echt tegen de klok te werken en dingen uit te zoeken en besluiten te nemen. We wilden graag een zonneboiler voor ons tapwater en een zonnecollector op het dak. En we wisten dat we nog een nieuwe schuur achter in de tuin wilden bouwen waar de zonnepanelen op zouden komen, omdat we daar meer ruimte hebben dan op de zuidkant van het huis. Een warmteterugwininstallatie zoals we op de boerderij hadden, hebben we hier niet genomen omdat het huis zich dan zelf ventileert waardoor je ramen en deuren dicht moet houden. We hebben gemerkt dat wij zo liever niet leven. Het is wel kicken als je ziet dat je met de zonnepanelen quitte speelt of teruglevert. Ik zie het gasverbruik kelderen als het lente wordt. Dan kan de vloerverwarming uit en kunnen we douchen en badderen met de warmte van de zonneboiler.”

Dilemma’s

,,Jammer vind ik het wel dat ik niet weet of we bepaalde dingen ook nog hadden kunnen doen. Zoals de wasmachine koppelen aan een hotfill apparaat dat warm water toevoegt aan het koude water dat de wasmachine gebruikt. De afstand van de zonneboiler boven naar de wasmachine beneden is hier te groot, waardoor het water afgekoeld is voor het de wasmachine bereikt. Of loont het dan om een boilertje in de keukenkast te plaatsen? Een adviseur vertelde dat je dan wel op gas bespaart, maar niet op elektra. Dat kun je compenseren met je zonnepanelen, maar in hoeverre ben je dan duurzaam bezig? En moesten we boven nu radiatoren ophangen die verbonden zijn met de vloerverwarming of toch elektrische of infrarood kachels nemen? Van dat soort dilemma’s kun je helemaal gek worden, want het is een stuk duurder en je weet niet wat het oplevert. Milieu Centraal, Energieadviseurs, 033Energie, ik heb gigantisch veel sites bezocht en mensen gesproken, maar ik kwam er vaak niet uit. Als relatieve leek denk je dan: laat maar. Eerst maar gaan wonen.”

,,Het is belangrijk om daarin je eigen gevoel te volgen. Het is jouw huis tenslotte. Daarom hebben we ook nog gas. Ik vind koken op gas ook wel prettig, maar in de toekomst wordt dat waarschijnlijk inductie. Nu al een twee jaar oude gasplaat vervangen, is ook niet duurzaam. Maar je woongedrag kun je niet helemaal van tevoren voorspellen als je de bouwtekeningen maakt of aan het bouwen bent. Dus nu maken we stap voor stap ons huis een stukje energiezuiniger.”

Wie plannen heeft om duurzaam te (ver)bouwen en nieuwsgierig is naar ervaringen van huiseigenaren die eerder met dit bijltje hebben gehakt, kan op duurzamehuizenroute.nl terecht. Daar kun je vragen stellen aan bewoners van duurzame huizen en twee keer per jaar worden er ook kijkdagen georganiseerd.

Bron: Ruud van Slooten, (01-08-18) 'Duurzaam bouwen: een splinternieuw oud huis in de Verhoevenstraat' via AD.nl