 Blog door familie Scholten. 07 januari 2019
Wij zijn nu anderhalf jaar energie neutraal. In dit laatste blog beschrijven wij onze “operationele” ervaringen.
Omdat wij ruim voor het stookseizoen waren begonnen met de installatie van de diverse systemen, hadden wij ook tijd om te wennen aan de andere manier van energie gebruik. Dat het “anders” was bleek al snel. Zoals in de vorige blog beschreven hadden wij bij een dalende buitentemperatuur, regelmatig last van kortsluiting, waardoor de stroomvoorziening en daarmee de werking van de warmtepomp uitviel. Toen dit uiteindelijk door de monteur van de leverancier van de warmtepomp was opgelost, bleek de kamertemperatuur niet goed meer te kunnen worden geregeld. Ondanks dat de “thermostaat” op 20 graden stond, liep de gemeten kamertemperatuur op tot 25+ graden. Het stroomverbruik liep ook behoorlijk op tot 40+ kWh per dag. Bij een gemiddelde buitentemperatuur van ruim boven nul was dit wel even schrikken. Wat zou het verbruik dan wel niet worden als het echt ging vriezen! Gelukkig had de monteur die de klacht had verholpen al snel een antwoord op dit probleem. Bij het oplossen van het eerste probleem (kortsluiting) had hij geconstateerd dat de firmware niet up-to-date was. Nadat hij deze had geüpdatet bleek dat alle vooringestelde waarden waren gewist. Zo ook die van de zogenaamde “stooklijn”. De leek zegt dit niets, maar omdat de stooklijn zeer belangrijk is voor het goed functioneren van de warmtepomp, wil ik hier ruime aandacht aan geven.
Wat is een stooklijn.
Dit is het gebied tussen de minimale en maximale temperatuur waarmee warmtepomp in combinatie met een ruimtetemperatuur- en buitentemperatuurvoeler het huis zo effectief mogelijk moet kunnen verwarmen. De warmtevraag van de woning bepaald de waarden. Zo zal een goed geïsoleerde woning een lagere stooklijn hebben dan een slecht geïsoleerde woning. In ons geval bleek dat de monteur de voor-ingestelde waarden had gewijzigd in 25-45. Volgens zijn documentatie hoorden deze bij een middelmatig geïsoleerde woning. Omdat de oorspronkelijk ingestelde waarden niet meer waren te achterhalen hebben wij gekozen voor de waarden van een goed geïsoleerde woning, namelijk 20-35. Met deze instelling hebben wij tot op heden naar volle tevredenheid gewerkt. De op de “kamerthermostaat” ingestelde temperatuur wijkt maximaal 1 graad af van de werkelijk gemeten kamertemperatuur.
Ruimtevoeler in plaats van kamerthermostaat.
Dit is iets wat onze hele manier van denken op de kop heeft gezet. De monteur had ons erop gewezen dat de ruimtetemperatuurvoeler voor een “All Electric” warmtepomp iets anders is dan de kamerthermostaat voor een CV installatie. Voorbeeld; als bij een CV de kamerthermostaat van 20 op 15 graden wordt gezet dan zal naar enige tijd de kamertemperatuur ook 15 graden zijn. Als de ruimtetemperatuurvoeler voor een warmtepomp in dat geval op 15 graden wordt gezet, dan zal de kamertemperatuur wel afnemen maar stabiliseren rond de minimale waarde van de stooklijn. In ons geval dus rond de 20 graden. Dit geeft ook meteen het antwoord op het eerder beschreven geval van een hogere kamertemperatuur dan waarop de ruimtetemperatuur voeler is ingesteld.
Uit het voorgaande blijkt dat, ondanks dat een warmtepomp een ingewikkeld apparaat is, het relatief eenvoud is om te constateren of een warmtepomp optimaal functioneert. Je kunt dan denken aan:
-Schommelt de kamertemperatuur teveel rond de ingestelde ruimtetemperatuur, dan zal waarschijnlijk de minimale stooklijn temperatuur (Voetpunt) te laag of te hoog zijn ingesteld.
-Kan de ingestelde kamertemperatuur niet worden bereikt, dan zal waarschijnlijk de maximale stooklijn temperatuur (Eindpunt) te laag zijn ingesteld.
Het energieverbruik is, zoals al eerder opgemerkt, erg afhankelijk van de juiste stooklijn instellingen.
Tip: Als de warmtepomp goed werkt, verander de instellingen dan niet meer!
Er wordt vaak gezegd dat een warmtepomp veel stroom verbruikt. Ja, dat is waar (zie de tabel aan het einde van deze blog). Daarom is het van belang om in dat geval op zoek te gaan naar de mogelijke oorzaak. Denk aan: Isolatie, isolatie, isolatie en het voorkomen van tocht!
Regelmatig horen wij dat een lucht/water warmtepomp bij lage temperaturen onvoldoende warmte kan genereren om het huis warm te houden. Wij kunnen nu uit ervaring zeggen dat dit niet waar is. Begin 2018 zakte de buitentemperatuur in de vroege ochtend regelmatig tot -18 graden. De kamertemperatuur kwam in die periode, zonder dat er gebruik werd gemaakt van de elektrische bijverwarming, niet onder de 20 graden. Onze warmtepomp kan dus zelfs tot deze lage temperaturen voldoende warmte uit de buitenlucht halen.
Zijn er dan helemaal geen nadelen bij het overgaan van een gas gestookte verwarming naar een warmtepomp? Voor ons is er maar 1 aandachtspuntje.
De temperatuur in het verwarming systeem van een warmtepomp is erg laag. Op de begane grond hebben wij vloerverwarming, maar op de verdieping hebben wij nog gewone radiatoren. In de badkamer hadden wij gelukkig al bij een vorige verbouwing een relatief ruim bemeten lage temperatuur radiator en elektrische vloerverwarming aangelegd. Daardoor is de temperatuur daar behaaglijk, maar als wij dit niet hadden gedaan waren er zeer zeker aanvullende maatregelen van toepassing geweest om een behaaglijke temperatuur te kunnen bereiken. Voor de slaapkamers geldt dat eerder genomen maatregelen (kunststof kozijnen met HR++ beglazing) en de warmte die van beneden komt in combinatie met de oude radiatoren, voor ons voldoende is om een behaaglijke slaapkamertemperatuur te waarborgen. Nu hebben wij geen thuiswonende kinderen meer, maar als dat wel het geval zou zijn geweest, zouden er met aanvullende maatregelen (elektrische kachel, infraroodverwarming en/of LTV radiatoren) ook in dat geval een behaaglijke temperatuur gecreëerd kunnen worden.
Energieverbruik in 2018
| Maand | Afgenomen kWh | Opgewekt kWh | Netto verbruik kWh |
| Januari | 634 | 100 | 534 |
| Februari | 611 | 427 | 184 |
| Maart | 538 | 518 | 20 |
| April | 163 | 871 | -708 |
| Mei | 143 | 1001 | -858 |
| Juni | 133 | 735 | -602 |
| Juli | 128 | 1057 | -929 |
| Augustus | 156 | 720 | -564 |
| September | 167 | 727 | -560 |
| Oktober | 322 | 598 | -276 |
| November | 544 | 266 | 287 |
| December | 667 | 64 | 603 |
| Totaal | 4206 | 7084 | -2869 |
Uit de tabel blijkt dat wij afgelopen jaar geen energiekosten hebben gehad en zelfs nog een leuk bedrag van de energieleverancier terug mogen verwachten. Voor 2018 hadden wij een contract waarbij wij €0,11 exclusief BTW per terug geleverde kWh krijgen.
Conclusie:
Wij zijn erg blij met de genomen maatregelen. Nu is het afwachten hoe de overheid met ons omgaat. De politiek heeft wel een grote mond omtrent de noodzaak van vergroening maar wil wel inkomsten blijven ontvangen uit de/het energie- sector/verbruik. Met toegeknepen bilspier wacht ik op 2021. Pas dan zal blijken hoe de overheid omgaat met de huidige salderingsregeling en of ze ons werkelijk wil bewegen om van het gas af te gaan.
