Vrijstaande woning - 1953, Aardenburg
Omschrijving
In oktober 2020 ontvingen we de prijs van Duurzaamste huis van Zeeland.
Onze voormalige huisartenspraktijkwoning uit 1953 met label G werd in 2014 - 2017 grondig gerenoveerd met natuurlijke materialen. Onze ambitie was om een gezond en aangenaam binnenklimaat te creeren, energiezuinig en we streven om zelfvoorzienend te worden.
Voor de productie van warm water (verwarming en warm tapwater) maken we gebruik van zonnecollectoren, een massa leemkachel met collectoren en een luchtwarmtepomp.
De verwarming is verwerkt in de leemmuren, we hebben het thuis over knuffelmuren die stralingswarmte afgeven. De leem regelt automatisch de luchtvochtigheid. Iedere ruimte heeft minimaal een raam dat elektrisch kan worden aangestuurd. Op basis van de luchtkwaliteit wordt per ruimte de lucht ververst die via een ventilatiebox wordt afgezogen, de frisse luchttoevoer wordt geregeld via elektrische ramen.
In de woning zijn geen lichtschakelaars geinstalleerd. De verlichting wordt automatisch geregeld via een Smart Home systeem dat de hele woning regelt en aanstuurt op gebied van - verwarming, -verlichting, beveiliging, ook voor zorgtoepassingen en het langer zelfstandig thuis wonen is de woning voorbereid.
Update oktober 2020
Hoeraa! We ontvingen uit de virtuele handen van gedeputeerde Jo-Annes de Bat de prijs van Duurzaamste woning van Zeeland. We danken iedereen voor de vele felicitaties die we mochten ontvangen en we feliciteren ook de overige Zeeuwen die mee hebben gestreden, ook zij hebben de kans benut hun woning beter te maken voor de toekomst en delen hun ervaringen met anderen zodat we inspireren en kunnen leren van elkaar. Er zijn hier via de duurzame huizenroute honderden mensen bij ons over de vloer geweest en velen zijn daadwerkelijk ook aan de slag gegaan, er worden volgend jaar zelfs een 25-tal woningen met natuurlijke materialen gebouwd, een spinoff geinspireerd op ons voorbeeld.
De belangrijkste tip die we kunnen geven, ga voordat je zelf begint kijken hoe anderen het doen er is heel veel mogelijk maar maak je eigen plan, schakel een ervaren onafhankelijk adviseur in en zoek de partijen waarmee je in zee gaat of start zelf.
Onze eigen ervaring: We kunnen gerust stellen dat onze woning door het jaar heen fantastisch is om in te wonen. Wij zijn gelukkig met het eindresultaat en fijn om te zien dat we op gebied van gezond binnenmilieu ook echt heel goed presteren, dit wordt gemeten met binnenklimaatsensoren waaronder co2, voc, luchtvochtigheid en fijnstof. Het meeliftend koken op de warmte van onze eigen kachel heeft ons nieuw inspiratie gegeven, het kwam voort uit een tip van Renz Peijnenborg die in de ontwikkelfase ons liet nadenken om 'iets extra's bijzonders' op te nemen, dat werd de oven in de kachel waarmee we uiteindelijk ontzettend veel plezier en gezelligheid met familie, vrienden en gasten hebben kunnen delen.
Ja wij stoken hout, is dat duurzaam? Terecht vraag, wij denken vanuit balans en menen dat hout het circulaire materiaal van de toekomst is. Het hout dat wij stoken komt van omgewaaide bomen die opgeruimd moeten worden, snoeiwerk of hout zoals paletten dat end-of-life is. We stoken in een massakachel met hoog rendement (93%) met minimale uitstoot. In onze tuin staat een NO2 meetpunt van het RIVM als onderdeel voor het meten van luchtkwaliteit en ter validatie van RIVM's gehanteerde rekenmodellen. In december gaan we ism houtstookvrij Nederland de fijnstofuitstoot van onze kachel meten waarmee we inzicht willen krijgen hoe schoon daadwerkelijk de uitstoot is. De ene kachel is de andere niet, we realiseren ons heel goed dat het niet wenselijk is om in het dichtbevolkte Nederland heel veel met houtkachels aan de slag te gaan er zijn immers verschillende alternatieven en we hebben door het land heen een prima gasinfrastructuur waar tzt ook een alternatief duurzaam gas door kan worden geleverd.
Laat u vooral niet weerhouden door vergezichten om vandaag te beginnen.
Bekijk de Omroep Zeeland reportage - oktober 2020
Lees hier een reportage van de PZC - november 2019
Onderstaand artikel via Gremberghe.nl
Enkele jaren geleden belde mijn zakenmaatje me op een zekere dag op met de mededeling “Ik heb een huis gekocht.” “Nou mooi, gefeliciteerd”, luidde mijn antwoord niet wetend wat hij gekocht had. Het bleek om een oude dokterswoning in Aardenburg te gaan, op het hoekje van de Markt, niet ver van zijn eigen huisje. Een grote oude woning met praktijkruimten en een grote tuin. Een keur aan kamertjes en hokjes, een beetje verouderd. Kortom een woning die wat gemoderniseerd diende te worden. Althans, zo plegen makelaars zo’n woning graag te omschrijven. Voor mensen als schrijver dezes, lieden met louter linkerhanden is zo’n woning goed voor een permanente verbouwing tot den doet er op volgt, maar goed niet voor Arno Rootsaert. “Ik ga dat eens goed aanpakken”, zei hij, overigens ook niet geheel overziend waar hij aan begon.
Maar goed Arno begon, zuchtte, zuchtte nog eens, maar ging door en bleef volhouden ook toen de verbouwing, beter de complete renovatie, niet altijd even vlotjes verliep.
Arno zou dat huis volledig moderniseren of zoals hij zelf omschreef: “Een voormalige huisartsenpraktijk met label G die iedereen kent in groot Aardenburg volledig biobased renoveren, isoleren, stralingswarmte opvangen en voorzien van leemknuffelmuren met natuurlijke ventilatie voor een gezond binnenklimaat. Voorzien van warmtecollectoren en warmtepompen voor warm water en zonnepanelen voor de energieopwekking
En dan ook nog uitrusten met smart home technologie zonder schakelaars of stopcontacten op de muren en mogelijkheden voor langer zelfstandig thuiswonen.
Alles werd gestript, alleen de buitenmuren bleven overeind staan. Dak werd verbeterd, kozijnen vervangen, glas, binnenmuren, elektra alles eruit, nieuw erin. Een handgemaakte houtkachel van 3 ton leemsteen, die met een keer op te stoken het huis warm kan houden, warm water maakt (en om pizza’s in te bakken). Om een lang verhaal kort te houden, de renovatie duurde natuurlijk langer dan gepland, maar de verbouwer kon zijn zin doen, de nieuwste toepassingen toepassen, de nieuwste technieken implementeren en uitproberen en en passant ook zien welke regionale ondernemers klaar waren voor de echte innovaties in de bouw. En die waren er -gelukkig- wel, maar mondjesmaat, omdat de bouw – als bedrijfstak – zo verschrikkelijk traditioneel is.
Kenmerken
Bouwjaar: 1953
Energielabel: A++
Soort: Vrijstaande woning
Duurzame woning:
Energiezuinige woning,
Zeer energiezuinige woning,
Nulenergiewoning,
Ecowoning,
Huis met eco-materialen,
Bedrijfsmatig betrokken als:
Smart home & IoT technology
Toegepaste maatregelen
Nul-op-de-meter woning, Energieleverende woning, Duurzame vakantiewoning, Overige concepten, Levensloopbestendig, Dakisolatie binnenkant, Wandisolatie binnen, HR+ glas, Ramen, Deuren en Kozijnen, Isolerende kozijnen, Leemstuc, Milieuvriendelijke verf, Hout, Gebruikte materialen, Overige bouwmaterialen, Hybride warmtepomp, Warmtepompboiler, Houtkachel, Leemkachel, Houtgestookte cv-ketel, Infraroodverwarming, Buffervat, Wandverwarming, Warmtewisselaar douche, Natuurlijke ventilatie, Mechanische afvoer ventilatie, CO2-sensor (ventilatie), Zomernachtkoeling, Regenwater hergebruik, Domotica, Inregelen cv-installatie, Temperatuurregeling per vertrek, Energiemonitor, Slimme meter, Led lampen, Inductie fornuis, Groene energie
Foto's
Extra informatie
Beschrijving (na)isolatie van de woning
De buitenschil van de woning werd bio based geïsoleerd met Gutex houtvezelplaten die werden aangebracht aan de binnenzijde van de woning. De plafonds werden met Gutex Flex houtvezel geïsoleerd, eenvoudig tussen de balken aan te brengen. Alle kozijnen werden vervangen met Finti hout voorzien van HR++ glas. Kieren werden gevuld met schapenwol.
Beschrijving energievoorziening van de woning
Hybride warmtepomp installatie, zonnecollectoren, massaleemkachel voor directe verwarming woonkamer en keuken en productie van warmwater wat dienst doet voor de wandverwarming in de overige ruimtes en sanitairwarmwater. Anno november 2018 is het technisch mogelijk om de woning zonder gas te verwarmen en warm tapwater te voorzien, economisch gezien kan in echte koude winterdagen voor alsnog gebruik worden gemaakt van aardgas.
Hoe is de ventilatie geregeld?
CO2 gestuurde mechanische afzuiging per ruimte, frisse/natuurlijke luchttoevoer via aansturing van kiepstand op de ramen.
Adviezen
Werk met natuurlijke en circulaire bouwmaterialen voor een gezonde en mooie woning, het kan en het is beter voor je eigen gezondheid, luxe en comfort. Als je geen toxische stoffen binnen in je woning brengt, en dat zijn er meer dan we denken, hoeven ze er ook niet uit en de bouwmaterialen kunnen later weer hergebruikt worden of zonder negatieve impact op milieu worden gerecycled. Het is een hele klus om bio-based vandaag de dag te realiseren omdat de traditionele bouw- en installatiesector traditioneel denkt en handelt. Er ontstaan nieuwe verfrissende samenwerkingsverbanden en organisaties met personen die geen concessie doen aan gezond bouwen. Zo kan je bijvoorbeeld samen met anderen jullie eigen woning ontwikkelen dat zien we terug bij https://www.dewoongaard.info een spin-off van ons project waar een 25-tal gezonde nieuwbouwwoningen bio-based worden gebouwd en door de bewoners zelf worden ontwikkeld onder professionele vakkundige advies & begeleiding.
Ervaringen
- November 2017: We gaan voor het eerst de winter in maar hebben alle vertrouwen dat wij onze ambities gaan realiseren zonder in te moeten boeten op comfort. - November 2018: Terugkijkend is met een zeer warme zomer ook onze woning aangenaam koel te houden zonder gebruik van airco. De ventilatie (C systeem / natuurlijk toevoer en mechanische afvoer) draagt bij aan koeling door 's nachts koele lucht door de woning te laten circuleren. Door de houtvezelisolatie wordt warmte van zonnestralen buitengehouden, zonnewering is belangrijk en werden experimenten uitgevoerd (oa spiegel- warmtewerendefolie op ramen, zomernachtkoeling en zonwerende doeken ). - September 2020: We kunnen gerust stellen dat het comfort in de woning is het hele jaar door prima is. In de zomer is het aanmerkelijk koeler binnen dan buiten en ook in hittegolf periode kunnen we ons huis zonder energievragende installatie koel houden. In de herfst en lente merken we op dat wij nog geen verwarming gebruiken terwijl andere huishoudens wel al de kachel aan hebben. In de winter stoken we in de avond hout in de massa-leemkachel, dit is voldoende voor 24u verwarming en bij buitentemperaturen onder 0 kan een tweede kleinere stookbeurt nodig zijn om voldoende warmte te producen.
Toekomstplannen
- Dakramen voor nog betere natuurlijke zomernachtkoeling. - Regenwaterput voor toiletten, wasmachine en tuin - Tuin inrichten voor genereren van voedsel, permacultuur/voedselbos principes
Beschreven maatregelen
Interviews
Het begint met simpel isoleren
Klik op bovenstaande afbeelding om hem te vergroten ^
Bron: Gertie de Boey, 9 november 2017, het begint met simpel isoleren, verkregen via PZC en BN DeStem
Van energielabel G naar A++
Klik op bovenstaande afbeelding om hem te vergroten
Bron: PZC
Omroep Zeeland: Je oude huisartsenwoning verduurzamen: 'we hebben wel wat meegemaakt hier'
