Woningen

Omschrijving

SPAARZAAM HUIS gebouwd met de principes van SPAARZAAM BOUWEN.

Een spaarzaam huis is een woning wat is afgeleid van de principes van duurzaam bouwen, echter dan met korte terugverdientijden en realistische doelstellingen. Spaarzaam wil zeggen zuinig met energie, zuinig met materialen en zuinig met arbeid (onderhoud).

Trias energetica
Wat je niet kwijt raakt aan energie hoef je ook niet op te wekken. Dit betekent dat goed nagedacht diende te worden over het ontwerp van het huis binnen de omgeving waar het gebouwd werd. De mate van isoleren en ventileren. Ons uitgangspunt was minimaal energie verbruik en maximaal comfort. Dit hebben we gerealiseerd door goed over de locatie van de ramen na te denken en een dakrand toe te passen tegen de hoge zon instraling in de zomer, (bescherming van de ramen tegen vuil), de bomen achter geven in de zomer de natuurlijke zonwering en in de winter de doorlaat van de zon, een slimme installatie, goede isolatie en details goed uitgewerkt.

We waren niet zo bang voor hoge energie kosten voor verwarming en dat klopt ook wel met 8 kaarsjes houden we in de winter het huis warm. Wel een punt van aandacht was het opwarmen in de zomer, vandaar de witte buitenkant en een Rc van 11,5 op het dak. Zonder buitenzonwering kunnen we het in de zomer lekker fris houden, op warme dagen voor slechts 5 KW per dag, dat is dus minder dan de kosten van een Cornetto van Ola. Inmiddels zijn de omstandigheden veranderd en is het bos er niet meer in die vorm,  daarom  zijn de binnen gordijnen nu als wering tegen de warmte van de zon gaan dienst doen.

Bouwmethode
De woning stond in 1,5 dagen wind en water dicht wat toch 50% langer duurde dan gepland was. Opgebouwd uit modulaire elementen welke in de fabriek zoveel mogelijk waren voorbereid. Het is inmiddels niet nieuw meer om zoveel mogelijk in de fabriek gereed te maken, echter daar zijn nog zeker slagen in te maken. De logeerkamer kwam in ons geval compleet aan, wanden en plafond waren al gestuct op de binnen wanden en ook al voorzien van ramen en de WCD’s waren ook al aangesloten.

Hoe meer zielen, hoe meer vreugd!
Dat is op een feestje helemaal waar, maar tijdens het bouwproces zeker niet, communicatie en misverstanden zorgen voor veel gedoe. Daarom zijn zoveel mogelijk technieken eenvoudiger gemaakt en direct tijdens voorbereiding en realisatie meegenomen, leidingwerk, elektra, data, alles zoveel mogelijk vooraf aangebracht en op de bouw stekkerbaar en “klik en klak” uitgevoerd.

Afval, hergebruik
Als materialen worden hergebruikt heb je geen afval, simpeler kan niet, 80% van ons huis is opgebouwd uit gebruikt materiaal. Stoppen met ‘na” denken. Wat ik vooral geleerd heb is dat we meer moeten “voor”-denken i.p.v. “na”-denken. Het aantal beslissingen wat genomen moet worden bij een bouwproces is enorm, “waar moet dit komen en waar moet dat precies komen”, daarom is het systeem,-en flexibel denken en uitwerken nodig om de gebruiker te ontlasten met al deze vragen en dit als het zover is gewoon te laten bepalen zonder dat dit consequenties en kosten heeft.

Flexibel en aanpasbaar
Uitgangspunt bij het bouwen van de woning was het principes van de vier zones van flexibiliteit. te weten:
- zone 1 wat niet flexibel hoeft te zijn is de meterkast en de trap,
-zone 2 de badkamer, vaak wil een nieuwe bewoner deze totaal anders indelen
-zone 3 de binnenwanden moeten flexibel zijn
-zone 4 de WCD en data punten moeten super flexibel zijn

De woning is op zone 4 volledig flexibel immers het verplaatsen van apparaten komt vaak voor, een nieuwe WCD maken op elke gewenste positie is geen enkele belemmering. Ook flex zone 3 het transformeren van binnenwanden naar andere indelingen is goed mogelijk.

Water
Waterbesparingen bleken meer te kosten dan op te leveren en dat past niet bij spaarzaam denken, dus geen hergebruik van regenwater om de toiletten door te spoelen.

Straling
Hoewel het nog pril is, zal straling in de komende jaren een groot issue gaan worden. Straling van buitenaf ( data , telefoon etc) straling uit de aarde, maar zeker ook vanuit onze huizen, laders van onze mobiele apparaten zorgen voor straling door de bedrading tot in de meterkast, een straling die ons mensen kan schaden. Om die reden zijn de meeste WCD spanningsloos als we niet thuis zijn en als we slapen, om zo de straling uit te schakelen en ook het sluipverbruik tegen te gaan.

Zonnepanelen
De investering en de terugverdientijd waren niet in de juiste verhouding. Bij spaarzaam bouwen hoort een terugverdientijd van max. 7 jaar, dat was destijds niet het geval en  het was nog onbekend wat er met het salderen zou gaan gebeuren. Wel was alle verlichting van het hele huis op 12Volt uitgevoerd zodat dat straks direct op de zonnepanelen kan worden aangesloten zonder dure en kwetsbare elektronica die eerst de spanning opvoert naar 230V en daarna weer terug transformeert naar 12V.

Momenteel zijn er sinds april 2018 32 stuks zonnepanelen gemonteerd op dak in Oost West variant, later daarover meer. Voor het warme water zijn Heatpipes op het dak geplaatst, deze houden de boiler van 300 Ltr water voor 90% van het jaar warm. Momenteel wordt er nog gewerkt aan verbeteringen om verder te verbeteren van alle systemen. Later meer daarover.

Wat ik nu anders zou doen
Men zegt je moet 2 of 3 keer je eigen huis bouwen om het echt goed te weten. Als ik het weer zou doen dan zijn er inmiddels veel leerpunten naar voor gekomen, sterker nog elk jaar groeit dat aantal. Ik zou nog wel heel goed overwegen of ik weer met gebruikte materialen zou bouwen, het meerwerk aan arbeid heeft veel energie gekost en met de huidige mogelijkheden van slimme opbouw van wanden is een betere prijs/ kwaliteit verhouding mogelijk. Installaties blijven verbeteren en daar zijn nu ook juist voor woningen vele malen betere en slimmere oplossingen voor, met een paar studenten zijn we een systeem aan het ontwikkelen welke we dit jaar willen gaan installeren om de energie kosten nog verder omlaag te brengen. Uiteindelijk hoop ik het huis zonder meter te krijgen, want de huidige verhalen van “nul op de meter” geloof ik niet in. ( gelul op de meter noem ik dat ) Daarom ga ik voor de komende jaren de uitdaging aan om helemaal geen meter meer nodig te hebben, dus totaal zelf supporting.

Arie den Hartog