Skip to main content
Home Woningen Vrijstaande woning – 1847, Veendam

Vrijstaande woning – 1847, Veendam

Omschrijving

Mijn huis is in 1847 gebouwd (lijkt van buiten nieuwer omdat er aantal decennia geleden na stormschade een nieuwe buitenmuur omheen gezet is – zonder spouw ruimte). Toen ik het in het september 2017 kocht had het heel wat liefde en aandacht nodig. Ik heb dak moeten laten vervangen (gekozen voor klei ipv beton dakpannen), vliering geisoleerd met schapenwol en hennep, zonnepanelen op uitbouw (en plan voor sedum/ groen dak rond panelen), infrarood panelen verwarming, elektrische boiler (voor douche/ keuken); huis gebruikt nu geen gas meer. Muren geisoleerd met kalkhennep, welke nadien met leem afgewerkt zijn. Ook ben ik bezig mijn tuin om te zetten in een voedselbos (bos heeft ook geen hovenier; gewassen houden elkaar in stand; wel kies ik waar mogelijk voor eetbare gewassen om mijn voedsel kilometers te verminderen).

Toegepaste maatregelen

Extra informatie

Beschrijving (na)isolatie van de woning

Mijn huis was zeer slecht geïsoleerd en gebruikte gas voor verwarming, koken en water. De vliering is nu voorzien van rollen wol isolatie en hemp matjes. De binnenkant van mijn buitenmuur is voorzien van kalk hennep blokken en afgewerkt met leemstuc.

Beschrijving energievoorziening van de woning

Mijn huis heeft geen gas meer. Mijn elektriciteit wordt merendeels opgewekt voor zonnepanelen. Mijn warmte wordt voorzien door infraroodpanelen. Warm water voor de douche en kraan wordt voorzien door electrische ketel. Voor koken heb ik een electrische oven en een inductieplaat.

Adviezen

Kijk niet alleen naar materiaal kost van duurzame materiaal en oordeel het te duur: denk aan de investering in je woning, je gezondheid en milieu op lange termijn – bv isolatie is niet echt fotogeniek, maar duurzame isolatie is regelmatig niet duurder en isoleert niet slechts je huis maar ook (deels) je portemonnaie van toekomstige energieprijsstijging, en vermindert allergie risico. Denk niet dat een ‘duurzaam’ huis per se super nieuw moet zijn – een oud huis dat je nog een ronde laat meegaan door het aan te passen is snel veel duurzamer doordat je afval (bv van afbraak ‘oude’ huis) vermindert, en ook vraag naar materiaal vermindert. Tegelijkertijd uiteraard goed kijken hoe bestaande elementen herbruikt kunnen worden (bv welke ruimte welke functie krijgt).

Toekomstplannen

Voedselbos nader ontwikkelen, overkapping voor fiets opzetten (van gerecycled materiaal) nabij huis, watertonnen bemachtigen, vloer wat nader isoleren (huis heeft geen kelder of kruipruimte; nu veel 100% wol kleden; ik denk eraan om er hennep ’tegels’ of kurk neer te leggen). Regelmatig ‘open huis’ om anderen te enthousiasmeren hun huis ook te verduurzamen (heb hiervoor bv derhalve een ‘kijkgaatje’ in kalkhennep en leem lagen van muur gemaakt).

Beschreven maatregelen

Interieurontwerp
Mijn huis is een bestaand huis, dus in principe zijn meeste ruimtes als gegeven. Echter, wie zegt dat ruimtes gebruikt moeten worden als benoemd door de makelaar/ gebruikt door de vorige eigenaar? Wees creatief in het benutten van de ruimtes die jij/ nodig hebben.

Ervaringen

Mijn huis werd leeg opgeleverd (al heb ik wel nog bruikbaar meubilair in de garage/ schuur gevonden!), en ik had ook weinig bestaand meubilair (bij verkoop van mijn vorige huis in Engeland meest weggegeven of verkocht). Heb wel in dankbaarheid ‘overtollig’ meubilair van een buur en familielid aangenomen – waarom moet alles ‘nieuw’ zijn? Meubilair met een geschiedenis/ verhaal is veel leuker en geeft gelegenheid om je huis persoonlijk te maken (bv door het een nieuw kleurtje te geven).

Ontwerpmaatregelen
Niet direct duurzaam, of wellicht toch wel – durf waar relevant ook ‘goedkoop- duurkoop’ scenario te vermijden: goedkoper reparatiewerk terwijl uiteindelijk toch relatief snel het dak eigenlijk volledig vervangen moet worden. Geen ‘pappen en nathouden’, maar knoop doorhakken en het doen. Onder of ik maatregel zou aanbevelen heb ik “nvt” gekozen want het zou normalerwijze niet noodzakelijk hoeven zijn om een dak te vervangen om een huis duurzamer te maken – i.e. als je dak goed is, houd het zo.

Ervaringen

Dakgoot wilde ik om milieuredenen niet van uPVC (plastik): kunnen nagenoeg niet herbruikt of recycled worden en verteren ook niet snel (en hebben ook geen echt lange levensduur op je huis want door zon worden ze over tijd brokkelig en kunnen niet gerepareerd worden). Ik heb als alternatief metaal gekozen. Waar ik niet aan gedacht had (maar neem ik toch op de koop toe!) is dat het duidelijker te horen is wanneer het regent.

Na-isolatie zoldervloer
Rollen wol en hemp/ hennep matjes neergelegd. Makkelijker zou het niet kunnen zijn. Bedrag genoemd is voor het materiaal (hoogte geldt natuurlijk voor hoeveel isolatie je wilt hebben/ neerleggen en ook hoe groot/ klein je vliering is); ik heb mijn eigen uren niet meegeteld.

Ervaringen

Het ging mij niet slechts om te isoleren, maar dat ook op een gezonde (voor mens en milieu) manier te doen. Ik heb daarom verschillende (natuurlijke!) materialen onderzocht en uiteindelijk gekozen voor rollen wol en hemp ‘dekentjes’. Deze zijn heel makkelijk zelf aan te brengen. Met de verwijdering van later toegevoegde verlaagde plafonds, ontstond een (nieuw) gat naar de vliering; dit laten dichten met een ‘onzichtbare’ toegang met opening richting vliering, met catrol.

Vegetatiedak (groendak)
Dit is nog een maatregel die op mijn ’te doen’ lijstje staat. Deze zal op platte dak uitbouw gedeelte van mijn huis rondom de zonnepanelen worden aangelegd: verlengt levensduur van dak, maar verbetert ook de werking van de zonnepanelen, met name op hete dagen.

Ervaringen

Nader te delen na aanleg

Na-isolatie gevel binnenkant (gevelisolatie)
Mijn huis staat op het randje van het perceel, dus aan de buitenkant isoleren was, althans aan de voorkant van mijn huis, niet mogelijk.

Ervaringen

Ik wilde niet slechts mijn huis isoleren (mijn huis een ‘warme trui’ geven, om het aangenamer te houden binnen, maar ook duurzaam op verwarmingskosten te besparen), maar dat ook expliciet op een gezonde (ik woon er in, en wil niet permanent omringd zijn door chemicaliën!) en milieu vriendelijke manier doen. Na onderzoek kwam ik uit op kalk-hennep blokken; de hennep groeit ook nog eens in het volgende dorp, en wordt 2 dorpen verder deels verwerkt (al gaat het via Belgie voor de blokken zelf). Ik meld (nog) geen prijs daar ik de eindrekening nog moet krijgen; echter het is me dunkt niet duurder dan wat je (vooralsnog) vaker ziet als isolatie versie – de meer chemische versies.

Bouw en isolatie
Meeste ramen om mijn huis waren dubbel glas; niet effectief om onmiddelijk te vervangen. Wel had huis ook nog enkel glas ramen en daar ik die toch wel moest vervangen, gelijk met beste dat ik kan veroorloven gedaan. Idem met glas in openslaande deuren (deels een luxe om zulks te hebben, maar anderzijds een noodzaak omdat er ergens een tweede in/ uitgang moest komen voor huis om veiligheidsredenen [bv brand])

Ervaringen

Slaapkamer raam vervangen door openslaande deuren. Hierdoor moest CV eronder weg, dus een infrarood plaats op een andere muur ervoor in de plaats. Heb het van zo hoog mogelijke kwaliteit materiaal/ veiligheid laten installeren, maar zonder afwerking: dat is een relatief meer arbeidsintensief (dus duurder) element, dus ervoor gekozen om het zelf af te werken. Geen professionele afwerking, maar verder stukje ‘geschiedenis’ voor mijn huis.

Leemstuc
Dit is in het najaar (oktober) van 2018 gedaan (om de kalkhennep blokken af te werken – blokken zien er anders een beetje uit [al dan van duurzamer materiaal!] uit als de asbest muur populair in de jaren 80, of bedekt met Amerikaanse Weetabix ontbijtblokken, haha!).

Ervaringen

Heel goed (scheelt dat het een goed team is!). Ik heb in de logeerkamer ‘spiergaatjes’ gelaten zodat nog de kalk-hennep en bruine leem gezien kan worden.

Kalkhennep
Binnenkant van buitenmuur isoleren met kalkhennep blokken – materiaal via HempFlax in Oude Pekela; vooralsnog worden blokken ervan in België gemaakt door IsoHemp. Er zijn ook losse materialen van hennep en kalk om gaatjes te vullen. Het is relatief makkelijk om te hanteren. Om anderen ook een kijkje te geven, heb ik tijdens het proces mijn huis opengesteld voor een hennep workshop in mijn huis.

Ervaringen

De blokken zien er net uit als een soort grote Weetabix (amerikaans ontbijt blokken) en als je doorhebt hoe het werkt kan het best snel gebeuren (met name op rechte muren).

Infraroodverwarming
Het zijn in principe witte platen die warm worden – in de badkamer heb ik spiegel versie. Ze zijn ook beschikbaar (voor extra bijdrage) met een beroemd of eigen kunst schilderij print. De meesten hebben een eigen thermostaat, terwijl enkelen aan/uitgaan met lokale lichtbron (bv die in de badkamer). Heat4All infraroodpanelen worden ontworpen en geproduceerd volgens de laatste en meest strenge milieucriteria, geproduceerd in Oostenrijk. Collectief kleiner dan 3Kw system (ook belangrijk want ‘energie neutraal’ met tientallen of zelfs honderden zonnepanelen/ grote systemen is me dunkt minder duurzaam)

Ervaringen

Ze zijn tegen het eind van de winter van 2017/2018 geplaatst dus nog niet echt langdurig getest, maar in maart 2018 wel van genoten. In de badkamer heb ik er een spiegel op – helpt ook tegen beslaan.

Zonnepanelen (PV)
Installateur woont in Zuidbroek (paar kilometer van waar ik woon) en is zeer enthusiast over duurzaamheid, plus zeer bekwaam op technisch gebied. Totaal 8 zonnepanelen (ook belangrijk want ‘energie neutraal’ met tientallen of zelfs honderden zonnepanelen/ grote systemen is me dunkt minder duurzaam – mijn huis is niet volledig energie neutraal, maar verwarmingssysteem is kleiner dan 3Kw)

Ervaringen

Alhoewel ik een schuin dak op het zuiden heb, daar mijn buren aan die kant vrij dicht bij wonen (en daardoor mijn dak meer in de schaduw zit derhalve de zonnepanelen minder optimaal zouden kunnen werken), besloten om de zonnepanelen op platte dak van uitbouw te plaatsen.

Slimme meter
Sinds installatie van mijn zonnepanelen liep mijn meter achteruit als ik meer opwekte dan gebruikte aan elektriciteit.

Ervaringen

Iemand van Enexis kwam langs en binnen een half uur of zo gepiept. Had wel gezegd dat ik bezig was van gas af te gaan dus dat smart meter voor gas onnodig was. Werd toch ook geïnstalleerd. De smart meter/ connectie voor gas wordt in october verwijderd – ik kan sinds een tijd al geen gas meer gebruiken (alle gas gebruikende apparatuur afgesloten/ verwijderd), maar er is een file voor formele disconnectie dus betaal ik tot formele disconnectie nog wel vast recht. Met smart meter kan ik nu via mijn electriciteitsvoorziener online mijn verbruik bijhouden.

Spaarlampen

Ervaringen

Dit is een van de makkelijkste maatregelen die een ieder kan doen!

Inductie fornuis
Huis kwam met een gas fornuis dat duidelijk al enige tijd niet meer gebruikt was (huis had bijna 3 jaar leeggestaan, maar ook daarvoor niet altijd bijgehouden met schoonmaken etc). Ik durfde het dus niet te gebruiken. Daar ik realistisch zelden groots kook (in vorige woonplekken als volwassene niet vaak 4 pitten nodig gehad), besloten een enkele/ losstaande inductieplaat te koken, niet een (‘standaard’) 4 pitten. Scheelt nogal in aanschaf kosten!

Ervaringen

Oude gasfornuis en oven eruit halen was een beetje een vies werkje (maar onder andere daarvoor zijn overalls en handschoenen uitgevonden!). Inductieplaat bestellen was supersimpel: online besteld, volgende dag in huis en gewoon de stekker erin.

Zuinige apparaten
Daar ik alleen woon leek me een camping wasmachine wel voldoen.
Zuinige apparaten
Mijn huis kwam met een zeer oude, ingebouwde, onbetrouwbare koelkast, dus ik moest hem sowieso vervangen.

Ervaringen

Online besteld, en werd de volgende dag geleverd; de oude werd meteen meegenomen.

Tuininrichting
Ik heb 2 percelen, achter elkaar gelegen. Het perceel met het huis was met name een oprit naar de garage aan het eind van het perceel en verder nagenoeg gazon … dat lijkt laag onderhoud, maar is het niet: wekelijks maaien en er niets voor terug … het tweede perceel ligt achter de garage en is diep en smal; het was nogal wat verwaarloosd met heel veel buxus (elk 1m+ hoog) en bloemen. Helemaal achterin zijn een peren, pruimen en kersen boom.

Ervaringen

Samen zijn de percelen 760m2 – haal daar het huis vanaf en er blijft toch nog voldoende tuin over – een voedselbos (gebaseerd op het na-apen van een natuurlijk bos, waar ook geen menselijke hovenier benodigd is om het in balans te houden; wel aangepast door het zo veel mogelijke eetbare gewassen te hebben om lokaal, biologisch, lekker te eten en zodanig mijn voedsel kilometers te verlagen – plus gelegenheid om groente en fruit te eten dat niet in de winkels te koop is, zoals kruisbessen en moerbeien) is niet in 1 jaar gerealiseerd dus zal geduld vergen, maar het mooie is dan ook dat je de ontwikkeling kan volgen, en aanpassen. Eerste jaar is met name observeren en analyseren: welk stuk land/ tuin is wanneer in de zon/ schaduw?

Moestuin
tuin nabij huis – voor garage – was oprit en gazon; tuin achter garage was voormalig een volkstuin, lang gebruikt om buxus en bloemen te groeien. Er was al wel een rabarber plant (en wat vruchtenbomen). Grote plan is om er een permacultuur voedselbos van te maken. Met name omdat dit wat jaren zal kosten om te ontwikkelen zal ik ook nogal wat eenjarigen zaaien en planten – om te eten, en de grond te verbeteren.

Ervaringen

Mijn eerste winter op het adres was extra koud, voorjaar was extra nat, en toen de zomer (2018) was extra droog en warm, dus ik ben er niet zelfredzaam van geweest. Ik heb wel veel geleerd (en dat is met name het doel in eerste jaren!) en de volgende eenjarigen gegroeid: aubergine, radijs, tomaten, rucola, verschillende versies sla, venkel. Qua meerjarigen heb ik wat van de volgende geplant en kunnen oogsten: 2 soorten kruisbes, witte bes, aardbeien.

Vogelbehuizing
Vogels hebben niet alleen een ‘huis’ nodig, maar ook andere elementen om te overleven. Ik heb vogel nesten dit (2018) voorjaar gehad op verschillende lokaties op mijn perceel (incl. tussen dak en dakgoot). In de tuin (waar ik expres meerdere struiken/ bomen ongesnoeid laat voor vogels, maar ook voor behuizing van hun eetvoorkeur!) vind ik het prima; ik heb liever niet dat vogels werkelijk tussen dak elementen gaan zitten (moeilijk schoon te houden en derhalve risico dat het nadien door muizen of dergelijke bewoond zal worden)

Ervaringen

Vogels zijn leuk om naar te kijken en hebben een cruciale functie in ecosystemen, en derhalve belangrijk te kijken naar hele ecosystem, waarvan vogelbehuizing (slechts) een beperkte onderdeel is. Nu ik gezien heb dat in voorjaar 2018 (mijn eerste voorjaar in mijn huis) waar de vogels wilde nesten (en ik wist dat het nieuwe nesten waren waar ik een nieuw dak had!) ben ik nu bezig vogelhuisjes maken die ik qua lokatie zo dicht mogelijk bij hun 2018 voorkeuren zal plaatsen, zonder dat ze mijn dak hopelijk weer kiezen.

Groene energie
Toen ik mijn huis (vanuit het buitenland) kocht, heb ik online voor de groenste voorziener gekozen die ik kon vinden: GreenChoice. GreenChoice levert echt groene en nationaal opgewekte energie; dit is belangrijk voor me. Ik ben nu van plan over te stappen op een lokale energie coöperatie. Uiteraard komt een goed deel van mijn energie van mijn zonnepanelen.

Ervaringen

Formeel ben ik (situatie als op eind augustus) nog niet formeel overgestapt daar mijn bestaande contract een jaar loopt (dus mid-september verloopt). Ook gebruik ik inmiddels geen gas meer (kan ik zelfs niet meer gebruiken doordat intern de infrastructuur ervoor verwijderd is), maar moet ik nog wel vastrecht hiervoor betalen omdat formeel de aansluiting niet is afgesloten. Om de overstap minder complex te maken, stap ik over nadat mijn gasafsluiting formeel is afgesloten (ik sta al 3 maanden in wachtrij voor afsluiting …laatste nieuws is om max mid-october ’18 afgesloten te worden) zodat ik bij nieuwe voorziener alleen electriciteit hoef te nemen. Kosten van overgang zijn nil; vermeldde kosten zijn verwachtte maandelijkse kosten (grove schatting, aan de hoge kant).

Overig
Er zijn grote relaties tussen wat we eten en drinken en onze gezondheid. Niet iedereen heeft toegang tot (door lokale winkelmogelijkheden, door kleine beurs …) de meest gezonde voeding. Samen kunnen we zulks wel bevorderen.

Ervaringen

Ik houd het meest van salades (hoe meer ingredienten, hoe liever), minst van hard doorgekookte gerechten waar alle vitamines etc uit verdwenen zijn. Dit is goedkoper in de bereiding (minder electriciteit, of gas voor hen die nog op gas koken). De milieuvoetdruk van vlees is meest ook veel hoger dan vegetarische keuzen, plus vaak beter voor het welzijn van dieren (als wij collectief zo veel vragen naar vlees, dan is levering hiervan bijna alleen mogelijk door intensieve veeteelt).

Kenmerken

1847
A
Koopwoning
Vrijstaande woning
Energiezuinige woning, Aardgasvrij, Huis met eco-materialen

Kaart

📍 Het exacte adres wordt niet getoond.