Platdak isolatie Ons huis heeft 2 verschillende uitbouwen + dakkapel met platdak. Deze daken zijn aangelegd in 1988 en 1998 en er waren in 2020 nog geen problemen mee. Platte daken gaan zo’n 25 jaar mee. We wilden echter zonnepanelen hierop gaan plaatsen. Het leek ons verstandiger om dan eerst deze daken te vernieuwen, anders kwamen er problemen als de zonnepanelen zouden liggen en dan moeten de zonnepanelen er af, etc. Gewoon handiger om de dak renovatie eerst aan te pakken. Door de beschikbaarheid van subsidie hebben we ervoor gekozen om meteen de oude isolatie (RD-waarde nihil!) eraf te halen. Deze isolatie hebben we gedaan met PIR platen met een RD-waarde van 3,5 (minimum voor subsidie dakisolatie). Meer was ivm dikte van de PIR platen en ruimte platdak helaas niet mogelijk. Later hebben wij geleerd dat (indien mogelijk) je ALTIJD voor maximale isolatie waarde moet gaan. Maar zoals bekend: je moet iets 3 keer doen voordat je weet hoe het moet 😉

Bij renovatie van de badkamer (eind 2020) hebben we ook een elektrische vloerverwarming laten aanleggen. Hiermee halen we de kou van de vloer. Doordat we het stroomverbruik wat hoog vonden, hebben we nu de vloerverwarming alleen in de ochtend- en avonduren aanstaan op een temperatuur van 23 graden (gebruik vloersensor en niet de ruimte sensor). Omdat we wisselende tijden hebben waarin we de badkamer gebruiken staan de tijden ruim ingesteld: 7.00-9.30 uur + 19.00-22.00 uur. Dit zou idealiter nog wat korter mogen zijn i.v.m. stroomgebruik. Op de begane grond hebben we ook vloerverwarming, maar dat is via het CV systeem.

Vervangen enkelglas met HR++ glas (fase 1) Op de 1e en 2e verdieping is bij de bouw enkelglas aangebracht. Op de benedenverdieping was vanaf het begin op de meeste plaatsen wel dubbelglas (thermopane) aanwezig. Najaar 2020 hebben we het enkelglas vervangen voor HR++ glas (U-waarde 1,2). Dit ging dan om de volgende plaatsen en aantallen: Begane grond: – Voordeur – Garage deur 1e verdieping: – 2 slaapkamers (totaal 6 ramen + 1 deur) Zolder – Slaapkamer Via subsidie hebben we een vergoeding ontvangen Vervangen oud dubbelglas (thermopane) door HR++ en triple glas (fase 2) Op de begane grond was wel dubbelglas aanwezig vanuit de oorspronkelijke bouw, maar dit was de zogenaamde thermopane, welke veel minder isoleert dan moderne HR++ of triple glas. Via het verduurzamingsadvies (eind 2021) hebben we het advies gekregen om ook het oude dubbelglas (begane grond: woonkamer, keuken, berging en dakkapel) te vervangen. Wij wisten in 2020 niet dat dit toch zeker een verbetering qua energie verbruik en comfort zou geven. De vervanging naar minimaal HR++ (U-waarde 1,1) hebben we in juni 2023 uitgevoerd. De vaste ramen in keuken hebben we met triple glas (U-waarde 0,6) vervangen. Belangrijkste reden hiervoor is comfort verbetering met triple glas. Het was een hele zoektocht om een glaszetter + timmerman te vinden die dit kan en wil doen, maar na ruim 1 jaar is dat ook gelukt.

Oftewel: airco’s Ruim 15 jaar geleden hebben we onze 1e airco voor de slaapkamer gekocht. Niet veel later gevolgd door een airco voor de zolder (slaapkamer). Momenteel (juli 2023) is dit onze situatie: – Werkkamer garage (januari 2022), 2,5 KW airco van Mitsubishi Heavy Industry. Primair gebruikt voor verwarmen – Woonkamer/Keuken (mei 2022), 3,5 KW airco van Mitsubishi Heavy Industry. Sinds oktober 2022 gebruiken we deze ook als bijverwarming naast de vloerverwarming als basis – Zolder slaapkamer/werkkamer (2023), 2,5 KW airco van Mitsubishi Heavy Industry. Dit is een vervanging van een 15 jaar oude airco. De nieuwe is veel zuiniger (heeft namelijk wel inverter technologie). Gebruikt voor verwarmen en koelen. Doordat de zolder nu (na)geisoleerd is met 12 cm PIR platen is het op de zolder verdieping (werk/slaapkamer) veel aangenamer geworden. – Ouder slaapkamer (juli 2023), 2,5 KW airco van Mitsubishi Heavy Industry. Vervanging van pas 2 jaar oude airco (QLIMA), waar we niet tevreden over waren: matige koeling, duidelijk hoorbaar, onverwachte kraak- en water weg loop geluiden. Nu alle airco’s van hetzelfde merk en aangelegd door kwalitatief top bedrijf die niets anders doen dan airco’s. Je merkt echt een groot positief verschil!

Toen de gas en electriciteit prijzen in najaar 2021 begonnen te stijgen, hebben we via de gemeente Meierijstad en verduurzamingsadvies aangevraagd. Hiervoor was een eigen bijdrage van 75 euro noodzakelijk, maar de gemeente betaald een veel groter bedrag hiervoor. Na een tijdje is de adviseur hier aan huis geweest (gesprek van ruim een uur) en heeft hij na enige tijd zijn advies rapport opgeleverd. Dit geeft ons nu concreet richting aan de stappen die we nog willen zetten. Doordat ik er zelf goed ingedoken ben (informatie internet en YouTube) is de omvang zelfs nog een beetje groter geworden. Bijvoorbeeld: isolatie van schuindak garage hebben we op eigen initiatief gedaan.

De garage is oorspronkelijk enkelsteens. Die hebben we aan de binnenkant m.b.v. steenwol geisoleerd en afgewerkt met gips platen. Het plafond hebben we ook met steenwol geisoleerd en hierna verlaagd plafond aangebracht. Achteraf had ik de muren met PIR platen (betere isolatie RD-waarde) geisoleerd.

Tijdje op moeten wachten, maar is januari 2023 uitgevoerd. We zagen erg tegen deze klus op, omdat we eind 2020 de zolder verdieping (inclusief slaap/werkkamer) geheel leeg hebben gehad en nu is geschilderd, nieuwe vloerbedekking, etc. Isolatie aanbrengen heeft een hoop rommel gegeven, maar het einddoel is voortreffelijk! We hebben de gehele binnenkant van het dak geisoleerd. Dus inclusief de ruimte achter knieschot en aansluiting dak aan huis (berucht ’tocht’ gebied). Isolatie gedaan met 12 cm PIR platen (RD-waarde 5,5) en afgewerkt met Agnes platen. Eindresultaat is een mooie zolder verdieping. We hebben de ruimte tussen de balken gebruikt, dus de zolder ruimte is daarmee wel wat kleiner geworden, maar dat is niet anders.

Uit analyse van ons verbruik (home wizard in de P1 poort van de slimme meter) blijkt dat we relatief veel gas voor warm tapwater in de badkamer gebruiken. Zo’n 40 m3 gas per maand (gezin 4 personen, waarvan er 3 bijna dagelijks in bad gaan). Dit is 500 m3 gas per jaar op totaal van 1750 m3 gas. Met een zonneboiler verwachten we 50% van het warm tapwater te kunnen maken (= 250 m3 gas). Met de huidige gas prijzen (en beschikbare subsidie voor een zonneboiler) is dat een mooi rendement en snel terugverdiend. Omvang boilervat zijn we aan het berekenen, inclusief de vraag of we dit boilervat ook kwijt kunnen. Voorkeur hebben heatpipes ivm meer opbrengst in voor- en najaar (t.o.v. vlakke plaat collectoren). Heatpipes collectoren moeten we nog een plaats voor zien te vinden. Aan de voorkant schuindak huis (Noord-Oost zijde) is nog alle ruimte beschikbaar. Vraag of dit voldoende oplevert qua zoninstraling. Anders moeten we misschien wat huidige zonnepanelen op Zuid-West naar Noord-Oost verplaatsen

1) Zoneregeling verwarming Eind 2018 hebben we het Honeywell Evohome zone regeling systeem laten aanleggen. Hiermee kan elke radiator of vloerverwarming seperaat worden aangezet en geregeld (qua temperatuur). Belangrijkste aanleiding voor aanschaf van dit systeem is de was in de berging die we in de winter slecht droog konden krijgen. Als de woonkamer op temperatuur was, sloeg de CV ketel af terwijl de berging (op de noordkant) 1-2 graden kouder was. Naast het Honeywell Evohome zone systeem hebben we in de berging ook een grotere radiator gehangen + ‘simpele’ wtw ventilatie geinstalleerd. De was droogt nu perfect in de berging! Uiteraard profiteren we ook van de mogelijkheid om elke radiator (= ruimte) nu alleen aan te zetten als we daar zijn (bijv. werkkamer in de garage) en de temperatuur daarvan te regelen. De niet standaard gebruikte ruimtes zetten we nu standaard op ‘vorstbeveiling’ (= 5 graden) en pas aan en op bijv. 20 graden als we er gebruik van maken. In het gezin blijft het een uitdaging om de verwarming tijdig aan te zetten. Als het echt koud is, duurt het even voor de ruimte ook werkelijk op temperatuur is. Doe je dat niet van te voren, dan zit je alsnog een tijdje in een koude ruimte. Airco update: in de werkkamer garage hebben we sinds begin 2022 een airco hangen. Deze gebruiken we ook voor verwarming. Voordeel van airco is dat hiermee de ruimte veel sneller op temperatuur is. We gaan komend najaar/winter hetzelfde proberen in de woonkamer waar we sinds mei 2022 een airco hebben. Vloerverwarming (CV ketel) continue op 18 graden + airco om het comfortabel te krijgen (bijv. 20 graden). Losse radiatoren in woonkamer en (open) keuken dan niet meer aan. Kijken hoe dat gaat. 2) HR CV-ketel Maart 2019 ging onze CV ketel kaport en deze was niet meer (tegen fatsoenlijke kosten) te repareren. Op advies van onze huis loodgieter hebben we een Nefit Trendline II Aquapower HRC30 CW6 aangeschaft. Motivatie van de loodgieter: die hang ik overal neer en werkt altijd. We hadden alleen niet helemaal door dat dit bij grote huizen was en onze hoekwoning/twee-onder-een-kaper niet echt aan dat profiel voldoet….. Concreet: we zitten nu met een voor ons huis te zware ketel die met teveel ‘power’ ons huis verwamt. In 2020 heb ik wat parameters aangepast, zoals: aanvoer temperatuur CV naar 48 graden, aantal KW verlaagd naar de helft, etc. Met deze parameters krijgen we ons huis warm en dus heb ik zekerheid dat een warmtepomp (Lage Temperatuur Verwarming) geen probleem hoeft te zijn (zeker nadat we nog extra geisoleerd hebben). De ingestelde temperatuur geeft echter wel af en toe een probleem: de cv ketel schiet regelmatig over de maximum ingestelde temperatuur van 48 graden heen en valt dan voor paar minuten uit. Dat zorgt voor schommelingen in de ruimte temperatuur wat niet optimaal comfortabel is. Ander probleem wat we hebben geconstateerd (en mogelijke oplossing) – Honeywell Evohome stuurt de ketel momenteel via aan/uit schakeling. Opentherm (modulerend) is beter maar niet mogelijk doordat de vloerverwarming van de beneden verdieping via een zoneregelaar wordt gestuurd. Mogelijke oplossing: zoneregelaar vervangen met klepregelaar (HCE80). Als we dat doen, dan meteen helemaal goed en dat is: vervangen vloerverwarming verdeler, inclusief flowmeters (individuele groepen vloerverwarming beneden verdieping kunnen sturen). Naast aanschaf is dat ook wel wat installatie werk. Best een dure aanpassing en als we dat doen, dan onderdeel van de overgang naar een warmtepomp ….

2023 Naast de decentrale wtw ventilatie op de begane grond (woonkamer/keuken) hebben we de volgende ventilatie apparatuur – Bijkeuken/wasruimte (begane grond): afzuiging via een Climarad Keuken-Fan, inclusief vochtsensor. Ingesteld dat er altijd minimale ventilatie plaatsvindt. Ruimte ruikt fris, terwijl minimale warmte wordt afgezogen. Via afstandbediening kunnen we ventilatie hoger laten toeren – Inblaas ventilatie via Climarad S-Fan op de zolder kamer (slaap/werkkamer). Deze is CO2 geregeld en gaat harder inblazen als dat nodig is – Mechanische ventilatie (Climarad Maxi-Box) op de voorzolder waarbij badkamer, toilet en voorzolder een ventiel heeft. Deze ventielen zijn ook ingeregeld (stonden ruim 2 x hoger ingesteld dan noodzakelijk, dus onnodig warmte afgezogen).

2023 In de hoek van onze woonkamer hebben we een decentrale wtw ventilatie van Climarad (Ventura V1X) laten plaatsen. Deze bevat o.a. CO2 en vochtsensor, waarbij de ventilatie verhoogd wordt indien nodig. Deze ventileert onze benedenverdieping (voornamelijk woonkamer en (open) keuken.

November 2020 zijn 18 zonnepanelen geplaatst. Mooi verdeeld over tuinhuis (6 stuks), uitbouw woonhuis (8 stuks) en schuindak achterkant huis (4 stuks). Omdat bleek dat we nog 2 panelen meer kwijt konden op achterkant huis schuindak + 1 op dakkapel, hadden we al heel snel een uitbreiding naar 21 stuks. I.v.m. uitstraling buurt en voor onszelf (mijn vrouw vindt ze niet echt mooi ;)) bewust gekozen voor zwart montage systeem op platte daken + de zichtbare zonnepanelen (op schuindak) van merk SunPower. Het is een plaatje 🙂 Om diverse redenen gekozen voor micro omvormers van Enphase (IQ7+) en zowel opbrengst als verbruik in meterkast laten aansluiten op een Envoy S-metered. De installateur heeft dit alles keurig aangesloten. Vooral de bijna onzichtbare bekabeling is een genot om (niet) te zien. Heerlijk om met vakmensen te mogen werken! Gezien onze hoge stroomverbruik (we komen nog zo’n 1.500 KW te kort per jaar) + verwachte toekomstige groei in stroomverbruik (electrische auto, warmtepomp, airco gebruik winter, etc.) zijn er plannen om ook de voorkant van het huis en schuindak garage van zonnepanelen te gaan voorzien. De offerte die we hiervoor eind 2022 hebben ontvangen is veel te duur (de markt is duidelijk oververhit op dit moment), zodat we nog even wachten met deze uitbreiding.

We maken sinds 2021 gebruik van de HomeWizard energie monitor. Basis is de P1 meter (gekoppeld aan de slimme meter) en die heb ik uitgebreid met watermeter en diverse slimme stekkers. Sinds oktober 2023 hebben we ook een Homewizard Energiedisplay prominent in de woonkamer staan. Hiermee hebben we inzicht in bijv. overproductie van de zonnepanelen en kunnen we daar gebruik van maken (wasmachine aan, etc.).

2019 Bij het verbouwen van de keuken hebben we ons gasfornuis vervangen door een inductie variant. Deze heeft afzuiging in de kookplaat en we hebben nu wel een afzuiging direct naar buiten.

2018 Onze eerste maatregel was het aanleggen van een Honeywell Evehome systeem. We hebben nu een systeem waarbij we de vloerverwarming + alle radiatoren separaat kunnen regelen. Bijv. de wasruimte (gelegen op het noorden) was 17 graden, terwijl de woonkamer 20 graden was (waar de centrale regeling hing). Nu kunnen we dit allemaal individueel regelen. Ideaal!

Vervangen oud dubbelglas (thermopane) door HR++ en triple glas (fase 2) Op de begane grond was wel dubbelglas aanwezig vanuit de oorspronkelijke bouw, maar dit was de zogenaamde thermopane, welke veel minder isoleert dan moderne HR++ of triple glas. Via het verduurzamingsadvies (eind 2021) hebben we het advies gekregen om ook het oude dubbelglas (begane grond: woonkamer, keuken, berging en dakkapel) te vervangen. Wij wisten in 2020 niet dat dit toch zeker een verbetering qua energie verbruik en comfort zou geven. De vervanging naar minimaal HR++ (U-waarde 1,1) hebben we in juni 2023 uitgevoerd. De vaste ramen in keuken hebben we met triple glas (U-waarde 0,6) vervangen. Belangrijkste reden hiervoor is comfort verbetering met triple glas. Het was een hele zoektocht om een glaszetter + timmerman te vinden die dit kan en wil doen, maar na ruim 1 jaar is dat ook gelukt.

De CV leidingen heb ik (waar dat kon) geisoleerd met buisisolatie + bandage folie van de bouwmarkt. Lokaties zijn: – zolder (achter knieschot) – ouder slaapkamer (achter gordijn)

De benedenverdieping is voorzien van vloerverwarming

Electrische (lease) auto is juni 2023 besteld. Hopelijk wordt deze in 2023 nog geleverd. Er wordt op 9-11-2023 een thuislader geïnstalleerd. Belangrijkste afwegingen om voor een 100% electrische auto te gaan: – electrisch rijdt fantastisch (comfort, acceleratie) – in mijn werk is de ‘beperkte’ actieradius van ‘worst-case’ 300-350 km geen probleem. Kan normaal elke dag thuis laden – positieve milieu effecten van electrisch rijden – kan regelmatig de auto overdag thuis laden en daarmee verhoog ik mijn eigen gebruik van zonnepanelen aanzienlijk (belangrijk bij afbouw van de salderingsregeling)

Achter diverse radiatoren hebben we radiator folie aangebracht

In de woonkamer, slaapkamer en werkkamer zolder hebben we een CO2 meter geplaatst. Hiermee monitoren we de CO2 waardes en indien noodzakelijk kunnen we de ventilatie daarop aanpassen (meeste wordt automatisch aangepast via ingebouwde CO2 meter)

Op 7-11-2023 gaan we onze zonnepanelen uitbreiden. Om de verwachte overprdouctie efficient in te zetten gaan we een electrische boiler van 120 liter toevoegen, waarmee we het water kunnen opwarmen. Hiermee proberen we het jaarverbruik van 400 m3 gas voor een groot gedeelte weg te spelen. De CV ketel kan altijd het water uit de boiler na verwarmen als het nodig is.

De eerste stap in home automation was in 2017 aanschaf van een paar Philips HUE (led) lampen. In de loop van de tijd heb ik alle fittingen danwel complete lampen vervangen met HUE uitvoeringen. In doorloopruimtes (bijv. overloop, trap, gang, garage, etc.) werk ik met bewegingssensors + tijdelijk branden van de lamp. In ‘vaste ruimtes’ die we veel gebruiken (woonkamer en keuken) schakel ik automatisch op basis van zonsondergang. Verder heb ik diverse HUE schakelaars om zelf aan/uit te zetten.

Zie lucht/lucht warmtepomp

Op basis van het advies rapport verduurzaming hebben we in mei 2022 onze spouw laten na-isoleren. Dit is gedaan bij zijkant huis + gehele uitbouw. Het was helaas niet mogelijk bij: garage (enkelsteens) + voor- en achterkant huis omdat daar met Trespa gewerkt is (en dus geen spouw heeft). Klus is op het oog vakkundig gedaan, maar wat er echt gebeurd is toch onzichtbaar. Je ziet alleen de geboorde gaten in de muur welke daarna netjes dicht gevoegd zijn. Als je het goed wilt doen, moet je voor- en na isolatie met een warmtebeeld camera beelden hebben gemaakt. Het is lastig om exact aan te geven wat deze maatregel heeft opgeleverd (naast alle andere genomen maatregelen), maar we zijn van 1700 m3 gas in 2022 naar 1300 m3 gasverbruik gegaan.

Bij het plaatsen van onze zonnepanelen eind 2020 is ook de oude stroom- en gas meter vervangen voor een slimme variant.