Het gaat om een kleine boerderij uit circa 1700 die we in de periode 2014-2021 grondig duurzaam hebben gerenoveerd en gerestaureerd. De boerderij staat er al 200 jaar en onze ambitie is om het pand zeker 200 jaar verder te brengen. Daarbij zijn de sleutelwoorden: comfortabel, gezond, dubbelduurzaam en mooi. Om dat te bereiken passen we moderne techniek toe voor verwarmen, koelen en ventilatie. Sinds 2014 zijn we van het gas af.
Een groot deel van de maatregelen is al uitgevoerd. Daarover kan ik vanalles vertellen:
we hebben het pand helemaal gestipt en vervolgens geisoleerd en opnieuw ingedeeld.
het fundament is aangepakt: de boerderij was op staal gefundeerd, maar staat nu helemaal op 12 palen.
voor de constructievloer van de begane grond is dubbelduurzaam beton gebruikt (je ziet geen verschil, maar het is veel duurzamer dan gewoon beton).
de begane grondvloer is geisoleerd met platen resolschuim.
de buitenmuren zijn geisoleerd met kalkhennep (deels afgewerkt met kalkstuc, deels met leemstuc).
de verdiepingsvloer is geisoleerd met cellulose.
ons dak is geisoleerd met 2 soorten isolatiemateriaal: houtvezelplaat en platen resolschuim.
we hebben een water-water warmtepomp om te verwarmen, te koelen en om warm tapwater te maken (daarbij benutten we de warmte van de bodem).
we hebben balansventilatie met warmteterugwinning.
we winnen warmte terug op ons douchewater met een douche wtw.
We schilderen onze boerderij met milieuvriendelijke lijnolieverf. Buiten met Toplin lijnolie standverf. Binnen met Toplin Aqua watergedragen lijnolie standverf. Deze producten zijn zeer geschikt voor monumenten.
Ervaringen
Onze schuur hebben we geschilderd met lijnolieverf van een ander merk. Dat was hard werken. Bovendien duurde het steeds lang voordat de verf droog was.
De producten die we nu in de boerderij toepassen laten zich heel makkelijk verwerken. Het resultaat is prachtig. Het geeft ook een goed gevoel dat voor de verven zoveel mogelijk natuurlijke grondstoffen gebruikt worden.
Kalkhennep gebruikt als isolatie van de buitenmuren. De kalkhennep wordt (aan de binnenkant) tegen de buitenmuur aangebracht zonder spouw. De opbouw van onze buitenmuren is als volgt: Kalkverf, kalkstuc, baksteen, kalkhennep, kalkstuc, kalkverf. Al deze materialen zijn damp-open. Dit draagt bij aan een prettig binnenklimaat.
Ervaringen
Het aanbrengen van kalkhennep is arbeidsintensief. Wij hebben het uitgevoerd met 2 mensen van een bedrijf en steeds 6 tot 8 vrienden die ons wilden helpen. Totaal zijn we 8 dagen bezig geweest. De kalkhennep geeft een merkbaar prettiger binnenklimaat. De akoestiek van het gebouw is heel prettig.
Dubbelduurzaam beton gebruikt voor de constructievloer.
Bij de productie van beton komt jaarlijks meer dan 5 miljard ton CO2 vrij. Dit komt voornamelijk door het gebruik van Portland Cement als bindmiddel. De Romeinen hebben met de bouw van het Pantheon in Rome laten zien dat beton zonder Portland toch een lange levensduur kan hebben. Door andere bindmiddelen te gebruiken, zoals hoogovenslakken, poederkoolvliegas, kalksteenmeel en geopolymeren, kan beton ook op een milieuvriendelijkere manier gemaakt worden. Bij ons is de 3e pilot met dit dubbelduurzame beton uitgevoerd.
Ervaringen
Omdat de bindmiddelen trager werken is de verhardingstijd van het beton wat langer. In de praktijk betekent dit dat je pas na 2 dagen op het beton kunt lopen, in plaats van de dag na het storten. De sterkte-ontwikkelingen de temperatuur van het beton zijn met een sensor in het beton gevolgd. De technische duurzaamheid van het verharde beton is zeker net zo goed als van traditioneel beton.
In de boerderij passen we sinds mei 2020 succesvol een warmtepomp met bodembron toe om te verwarmen, te koelen en warm tapwater te maken.
Ditzelfde doen we in het bijgebouw al sinds 2011.
De twee bronnen bestaan elk uit drie verticale boringen van 45 meter.
Met de balansventilatie met warmteterugwinning kunnen we maximaal 600 m3 per uur ventileren. Dat is alleen nodig als we veel gasten hebben, want voor twee personen is 100 m3 per uur ruim voldoende.
