Sinds 2021 wonen Wil en haar man Han in een appartement in het hart van Naarden. Ze wonen er met plezier. Het uitzicht op een kaal, plat dak vonden zij erg jammer. Daarom besloten zij actie te ondernemen en samen met de Vereniging van Eigenaren (VvE) te kijken naar mogelijkheden om het dak te vergroenen. Al snel werd dit een gezamenlijk initiatief.
Het idee werd besproken met de onderburen in de woning waar zij op uitkijken. “Ik vroeg hen of zij een groendak wilden aanleggen. Zij zagen niet direct de meerwaarde voor de eigen woning, maar gaven meteen medewerking aan het voornemen de aanleg aan de VvE voor te leggen”, vertelt Wil.
Bestaand sedumdak als voorbeeld Tijdens de Algemene Ledenvergadering (ALV) presenteerde Wil haar idee. Ze vertelde over de voordelen van een sedumdak: een mooier uitzicht, betere isolatie en meer biodiversiteit. Ze wees ook op het sedumdak dat al op het hoofdgebouw van het complex lag vanwege de regulatie van regenwater.
Op zoek naar subsidies Samen met energiecoöperatie WattNu onderzochten Han en Wil op verzoek van de VVE welke subsidies er mogelijk waren. Ze ontdekten dat ze minimaal drie daken tegelijk moesten vergroenen om subsidie te krijgen. Wil vroeg de buren of ze mee wilden doen. Zij stemden in als Wil de aanvraag regelde. Uiteindelijk werd bijna de helft van de kosten betaald vanuit een waterschapsubsidie. De rest kwam uit schenkingen van bewoners, waaronder van Han en Wil zelf.
Van plan naar werkelijkheid Toen de financiering rond was, kon de aanleg beginnen. Een gespecialiseerd bedrijf legde de groendaken aan. “Het was een investering, maar het resultaat is prachtig. De natuur profiteert ervan,” zegt Wil. “Op de daken zien we meer dan voorheen kleine vogels zoals pimpelmezen en merels”. Om het groen goed te onderhouden, nam de VvE het onderhoud op in het Meerjarenonderhoudsplan (MJOP) en sloot ze een onderhoudscontract af.
Meer dan een groendak Het project bracht meer dan alleen een groen dak. “Het is een stimulans voor de sfeer binnen de VvE”. vertelt Wil. “We hebben gemakkelijker contact met elkaar en het voelt als een gezamenlijke prestatie.”
Een kartrekker is belangrijk bij dit soort projecten, maar succes bereik je samen. “Het is goed om een plan te maken, bewoners persoonlijk te benaderen en hen goed te informeren,” zegt Wil. “Juist omdat we dit samen hebben opgepakt, is het gelukt.”
Nu de VvE goed was georganiseerd (zoals je in deel 1 kon lezen), wilden Ilse en Walter nog een stap verder gaan: verduurzaming. “We hadden zelf al zonnepanelen en vonden dat iedereen voordeel van duurzame technieken zou kunnen ebben,” zegt Ilse. “Maar in een VvE moet je samen beslissen.”
In eerste instantie vroegen ze toestemming voor individuele zonnepanelen. De zonnepanelen bevielen ontzetten goed. Er waren meer buren enthousiast en wilden ook panelen. Dus besloten we het breder aan te pakken. Daarom werd er gekeken naar een oplossing met de gehele VvE. Er werden verschillende plannen gemaakt en offertes aangevraagd, en de VVE leden werden de mogelijke keuzes voorgelegd. De Bouwkunst hielp hierbij omdat ze ervaring hiermee hadden. Uiteindelijk koos de VvE ervoor om de bekabeling gezamenlijk uit het VVE budget aan te leggen, zodat bewoners later zelf konden beslissen of ze wilden meedoen. “Zo houden we de drempel laag,” zegt Ilse. “Wie nu nog twijfelt, kan later alsnog meedoen zonder hoge extra kosten.”
Een plan dat bij iedereen past
De VVE vroeg subsidie aan om de verduurzamingsmogelijkheden te onderzoeken. Er kwamen drie opties uit: niets doen, kleine verbeteringen doorvoeren deels via de VVE en deels naar eigen keuze (bv glas), of een grote transformatie waarbij er geïsoleerde muurplaten voor de oude achter muren geplaatst zouden worden en zelfs de balkonnetjes dichtgemaakt zouden worden. De laatste optie werd weggestemd. “Dat ging sommige bewoners te ver,” zegt Walter. “En dat is oké. We wilden een plan dat bij iedereen past.”
Dankzij de energiecommissie en het bestuur werd een stapsgewijs verduurzamingsplan gemaakt, zonder dat de VvE-bijdrage hoefde te stijgen. “We hebben verschillende spaarpotjes, zodat we voorbereid zijn op de toekomst,” zegt Ilse. “Het kost altijd meer dan je denkt, maar dat hoort erbij.”
Voorbereid op de toekomst
De VvE koos ervoor om geen lening af te sluiten. “Sommige bewoners vonden een lening te riskant,” zegt Walter. “Wat als je verhuist? Hoe werkt het met afbetalen?” Door subsidies en slimme keuzes kon alles binnen het bestaande budget geregeld worden.
Met vier leden in de energiecommissie en een sterke samenwerking binnen de VvE is het verduurzamingstraject een succes geworden. “We doen het stap voor stap,” zegt Ilse. “Met behoud van de uitstraling van het gebouw en binnen het budget.”
Door de goede samenwerking en de duidelijke communicatie is de VvE erin geslaagd om grote stappen te zetten op het gebied van duurzaamheid. “We hebben nu een gebouw dat energiezuiniger is en waar de bewoners zich prettig bij voelen,” zegt Ilse. “En het mooiste is: we hebben het samen gedaan!”
VvE Oranjestraat en Utrechtseweg – 1930, Arnhem
Deze VvE omvat 19 woningen. De VvE heeft de spouwmuren en vloeren in 2023 geïsoleerd met behulp van subsidie. Ook zijn er in 2024 zonnepanelen op het dak gelegd…
“Dit is te mooi!” Toen Ilse en Walter hun toekomstige woning aan de Oranjestraat in Arnhem voor het eerst van buiten zagen, zei Ilse meteen enthousiast: “Als het van binnen ook zo mooi eruit ziet, dan mag je een bod doen.” Zo kwamen ze terecht in een woning binnen een Vereniging van Eigenaren (VvE). Omdat ze hun woning wilden verbeteren, raakten ze al snel betrokken bij het bestuur.
“Eerst was het in de winter hier heel koud,” zegt Ilse, terwijl ze naar de mooie oude ramen wijst. “We zijn zelf begonnen met het isoleren van de vloer, de spouwmuren en de binnenkant van het dak.” Steeds meer buren volgden. “Het mooie is dat buren elkaar aansteken ,” zegt Ilse. “Verschillende buren kwamen vragen waar wij onze glas-in-loodramen hadden laten isoleren.” Zo ontstond bij Ilse en Walter het idee om verduurzaming gezamenlijk aan te pakken.
Een slapende VvE wakker schudden
Toen ze hier kwamen wonen, bleek dat de VvE jarenlang ‘slapend’ was geweest. “Er waren wel zaken vastgelegd, maar die werden niet nageleefd ,” vertelt Ilse. Toen de VvE het schilderwerk van de buitenkant van de ramen in één keer wilde bijwerken, besloot één van de bewoners om niet mee te doen, maar dit zelf te doen. Toen deze later verhuisde, bleek de kwaliteit van dat schilderwerk heel slecht, wat betekende dat de VVE daar iets aan moest doen. “Dat soort situaties zijn natuurlijk niet heel handig”.
We besloten ons met andere enthousiastelingen in te zetten voor een beter georganiseerde VvE. Samen met andere bewoners maakten ze duidelijke afspraken, zodat er altijd geld zou zijn voor onderhoud en onverwachte kosten. Ook werd het meerjarenonderhoudsplan (MJOP) omgezet naar een 30-jarenplan, met hulp van het bedrijf De Bouwkunst. Dit bedrijf ondersteunt ook bij het vinden van bedrijven voor alle onderhoudsklussen. “Het is fijn om te weten dat alles goed geregeld is,” zegt Ilse.
Een hechte gemeenschap
Een van de grootste uitdagingen was het meekrijgen van alle bewoners. Niet iedereen was meteen blij met veranderingen of extra kosten. Er werd in de vergadering een energie commissie gekozen die uit zou zoeken wat er kon en hoeveel het zou kosten. “we gingen bij de buren langs om uit te leggen wat we wilden doen. Zo konden ze vragen stellen en begrepen ze beter waarom we bepaalde dingen wilden veranderen, en wat de financiële voor- en nadelen waren.” Ook werden er regelmatig vergaderingen georganiseerd waarin de tussenstand werd gepresenteerd en er keuzes te maken waren (bv muur-, glas- of vloer isolatie samen laten uitvoeren of apart)
Daarnaast waren er bewoners die zelf al stappen hadden gezet, zoals het isoleren van de spouwmuur. “We wilden geen verdeeldheid,” vertelt Walter. “Dus hebben we een regeling getroffen waarbij bewoners die al geïsoleerd hadden, een deel van de kosten vergoed kregen.”
Een klein dorp
Door het persoonlijke contact en de duidelijke communicatie is de VvE nu veel actiever en sterker. “Mensen weten dat hun mening telt en dat hun geld goed wordt gebruikt,” zegt Walter. “Dat maakt samenwerken veel makkelijker.” Bovendien is de onderlinge band versterkt. “Het is een beetje zoals een dorp,” zegt Ilse glimlachend. “We passen op elkaars planten en helpen elkaar.”
Deze VvE omvat 19 woningen. De VvE heeft de spouwmuren en vloeren in 2023 geïsoleerd met behulp van subsidie. Ook zijn er in 2024 zonnepanelen op het dak gelegd…
Aan de Van Merlenstraat in Den Haag staat een voormalig schoolgebouw uit 1893. René en zijn vrouw wonen sinds 2013 in één van de zes appartementen in het pand, waarin ook een dansschool is gevestigd. Als voorzitter van de VvE zette René samen met zijn buren een succesvol verduurzamingsproject op.
Van visie naar werkelijkheid
René raakte geïnspireerd door een bijeenkomst van de VvE-Balie in Den Haag. Al snel volgde een uitgebreide energiecheck en werd er met hulp van een extern adviesbureau een Duurzaam Meerjaren Onderhoudsplan (DMJOP) opgesteld. Gebaseerd op dit DMJOP werd een gedetailleerd projectplan voor de verduurzaming van het gebouw en de omgeving opgesteld. Dankzij subsidies en een lening uit het Duurzaamheidsfonds voor kleine VvE’s kon de uitvoering in 2019 beginnen.
Eerst werd het gebouw beter geïsoleerd: het dak, de vloeren en de gemeenschappelijk hal werden aangepakt. Ook werden bijna 80 oude houten kozijnen vervangen door onderhoudsarme kunststof exemplaren met HR++ of triple glas. Deze maatregelen maakten de schil van het pand dicht en daar plukten de bewoners direct de vruchten van; De energierekening daalde aanzienlijk.
Eigen energie opwekken
De volgende stap was het opwekken van energie met zonnepanelen. René onderzocht de mogelijkheden voor het opwekken en verdelen van de zonnestroom. Uiteindelijk besloten ze het dak te verdelen volgens de splitsingsacte, en gezamenlijk PV-panelen in te kopen. De panelen werden voor een groot deel betaald met subsidies van alle isolatiemaatregelen. Daardoor werd de terugverdientijd gehalveerd, wat voor alle bewoners een mooie meevaller was.
Minder gas, meer comfort
Na het gezamenlijke isolatieproject, ging René verder met zijn eigen appartement. Hij verving zijn Cv-ketel door een lucht-water warmtepomp, plaatste lage temperatuurradiatoren en -convectoren, en installeerde balansventilatie met een warmteterugwinningsboiler (WTW).
Ook andere bewoners namen stappen: drie huishoudens gingen volledig van het gas af en nog twee anderen kozen voor een hybride warmtepomp. De combinatie van de gezamenlijke en individuele stappen zorgen voor flinke besparingen en voor meer comfort. René: “Het is nu heerlijk stil en aangenaam in huis, en onze energierekening ging van zo’n € 250 per maand in 2018, naar € 75,- per maand in 2024.” De energielabels van de appartementen van René en zijn buren werden bijgesteld van label G naar label A. En bij een recente verkoop van één van de appartementen werd duidelijk dat ook de waarde flink is gestegen. “Dat maakt al het werk meer dan de moeite waard.”
Tegels maken plaats voor planten
Het verduurzamen stopte niet bij de deur. Als kers op de taart werd in 2023 de voormalige speelplaats bij het schoolgebouw omgetoverd tot een groene, klimaatvriendelijke tuin.
De tegels maakten plaats voor planten, bomen en in de grond kwamen infiltratiekratten, waardoor regenwater beter wordt afgevoerd. Hiermee draagt de tuin bij aan biodiversiteit en beter waterbeheer.
Informeren en overtuigen
Niet alle bewoners waren gelijk enthousiast over de plannen van René. “Er waren wel sceptische bewoners. Het heeft een jaar gekost voordat alle leden de neus dezelfde kant op hadden.” Hoe dat is gelukt? Het VvE-bestuur nodigde experts uit om de bewoners te vertellen over de plannen en mogelijkheden. Toen uit het kostenplaatje bleek dat iedereen erop vooruit zou gaan, gingen de bewoners akkoord. “Terugkijkend zijn álle bewoners van mening dat de verduurzaming een goede zet was.”
Ervaringen en kennis delen
“Veel VvE’s zien op tegen het proces. Maar als je samen de schouders eronder zet, bereik je meer dan je denkt,” benadrukt René. Hij was de kartrekker van dit succesvolle project, en deelt nu graag zijn ervaring met andere VvE’s. Heb je een vraag voor René? Stel hem via het VvE-profiel.
Het voormalige schoolgebouw van de Vereniging van Eigenaren (VvE) van Merlenstraat 65c – 67 in Den Haag is helemaal klaar voor de toekomst. De eigenaren van de zes appartementen…
Nu alle bewoners akkoord gingen met de plannen, zoals beschreven in het eerste deel van dit verhaal, gingen de bewoners van het appartementencomplex aan de Hogenkampsweg in Zwolle vol vertrouwen van start met het verduurzamingsproject.
Het plan bestond onder meer uit het isoleren van vloeren, zolders en spouwmuren, een coHR++ glas waar het nog niet was, nieuwe ventilatiesystemen, complete nieuwe Cv-installatie voor het hele complex en alle leidingen daarvan opnieuw isoleren, nieuwe voordeuren en zelfs zonnepanelen. Elk appartement kreeg vijf eigen panelen. Ria glundert: “Onze woningen gingen van energielabel F naar A.
Bij de verbouwing kwamen ze ook uitdagingen tegen. Tijdens de bouw bleek bijvoorbeeld dat de spouwmuren niet stevig genoeg waren voor de isolatie. “Dat was even heel spannend,” zegt Gert. “Want dit had ons veel extra geld kunnen kosten.” Maar door extra ankers in de muren bleef het project op koers en dit was vooral dankzij Heijmans die alles in goede banen leidde.
Sjouwen schept een band
Een bijkomend voordeel was dat het verduurzamen de buren dichter bij elkaar bracht. Voor het isoleren van de zolderruimte, moesten bewoners bijvoorbeeld hun zolders leegruimen. Gert regelde dat de gemeente grofvuil gratis ophaalde, en op de avond ervoor hielpen buren elkaar met sjouwen en opruimen. “Het leek wel een grote rommelmarkt voor ons complex,” vertelt Ria lachend.
Na maanden werk is het resultaat ook in huis duidelijk zichtbaar én voelbaar. De appartementen zijn comfortabeler, energiezuiniger en meer waard. “Mijn huis voelt nu heerlijk warm aan,” zegt Ria. “En de lagere energierekening is natuurlijk een ook een hele mooie bonus.”
Gerts gouden tips
Gert heeft drie tips voor VvE’s die ook aan de slag willen:
1.Wees open en duidelijk: Communiceer helder en betrek iedereen.
2. Werk samen: Persoonlijk contact en verbinding maken het verschil.
3.Gewoon doen: Het is spannend, maar uiteindelijk levert het zoveel op
“Mensen wantrouwen vaak grote organisaties of complexe plannen,” legt Gert uit. “Maar door transparant te communiceren en bewoners actief te betrekken, creëer je vertrouwen.” Ria geeft aan dat het succes vooral te danken is aan één iemand: “Gert! Met alles wat hij voor ons heeft gedaan, is hij echt als een hoofdprijs voor onze VvE!”
Ria en Gert sluiten het gesprek af met een glimlach: “Als je vragen hebt, neem vooral contact met ons op. We helpen graag!”
VvE Hogenkampsweg – 1966, Zwolle
De Vereniging van Eigenaren (VvE) Hogenkampsweg 74-144 heeft samen met de aangrenzende VvE van nummers 2-72 het hele complex verduurzaamd…
Toen Gert hoorde dat woningcorporatie SWZ het voornemen had om de huur en koopappartementen te verduurzamen, zag hij meteen kansen. Zo’n idee klonk goed, maar dat betekende wel dat alle bewoners in de Vereniging van Eigenaren (VvE) mee moesten doen. Hoe zorg je dat bewoners enthousiast worden en gaan samenwerken? Onder het genot van een kop koffie bij buurvrouw Ria, vertelt Gert hoe het allemaal begon.
Gert kocht een appartement aan de Hogenkampsweg in Zwolle voor zijn dochter. Het complex bestond uit koop- en huurwoningen. Hij zag meteen dat er veel te verbeteren was. “De woningen waren oud en de energierekeningen torenhoog,” vertelt hij. Toen de woningcorporatie de plannen om te verduurzamen inbracht, dacht hij meteen: “Daaraan doe ik graag mee!”
De stem van bewoners
Het bestuur van de VvE werd destijds grotendeels gevormd door de woningcorporatie en twee particuliere bestuurders waaronder Gert. “Ik besloot mijn schouders eronder te zetten en mee te doen om de verduurzaming te onderzoeken en zo mogelijk uit te voeren,” vertelt hij. Hij kende de buurvrouw Ria al, een geboren Zwollenaar die zich bij de duurzaamheidscommissie aansloot. Samen, met de rest van het bestuur, gingen ze aan de slag om het project in beweging te krijgen.
Een goede partner is het halve werk
De eerste stap was het vinden van een goede partner. De woningcorporatie stelde bouwbedrijf Heijmans voor. “We hadden er meteen een goed gevoel bij,” zegt Gert. Het bedrijf kwam met een all-in plan: wat er zou gebeuren, wat het zou kosten en hoeveel iedereen zou besparen. En toen kwam de echte uitdaging: de bewoners overtuigen.
Een informatieavond in een zaaltje buiten de buurt trok weinig volk. Maar Ria had een beter idee: het kerkje tegenover het complex. “Dit bleek een schot in de roos!” zegt ze. Bijna alle bewoners kwamen naar de tweede bijeenkomst, waar Heijmans werd voorgesteld en ze het plan uitlegden.
De kracht van persoonlijk contact
Niet iedereen was meteen overtuigd. Sommigen voelden zich niet goed geïnformeerd of hadden twijfels. “Ik ben bij mensen thuis gezellig op de koffie gegaan om alles rustig toe te lichten,” vertelt Gert.
De duurzaamheidscommissie, waarin onder andere Ria zat, speelde hierin ook een sleutelrol. Ook zij zocht het contact met de bewoners en zorgde dat iedereen zich gehoord voelde. “Het helpt enorm als je elkaar kent en samenwerkt,” vertelt Ria. “Die persoonlijke band maakte echt het verschil en het is ook nog eens gezellig.”
Langzaam maar zeker kreeg het project steun van bijna alle bewoners. Zelfs bewoners met specifieke zorgen, zoals iemand die zijn appartement al eerder had aangepakt, werden met persoonlijke gesprekken meegenomen.
Wonen in een appartementencomplex betekent vaak dat je voor energiebesparende maatregelen afhankelijk bent van de Vereniging van Eigenaren (VvE). Bij VvE Sparrendaal 58-75 in Driebergen zag het bestuur dit niet als een obstakel, maar juist als een kans. Onder de namen “Zonnetje in Huis” en “Warme Deken om ons Gebouw” startten ze een succesvol verduurzamingsproject, met als resultaat lagere energiekosten én meer wooncomfort.
In 2014 richtte het bestuur zich op het verminderen van de energiekosten voor algemene voorzieningen, zoals de verlichting, ventilatie en lift. Dit leidde tot het project ‘Zonnetje in Huis‘, waarbij zonnepanelen werden geïnstalleerd. Bernadette, bestuurslid van de VvE, dook in de technische details: “Je moet weten hoe het zit met kabels, leidingen, de belasting op het dak en de plek van de omvormer om geluidsoverlast te voorkomen.” Na gedegen onderzoek en het opvragen van offertes ging het project van start, met zichtbaar resultaat.
‘Een warme deken om ons gebouw’ Een jaar na de zonnepanelen begon de VvE aan het tweede project: Een warme deken om ons gebouw. De buitenmuren, spouwmuren en benedenvloeren werden geïsoleerd, en het oude dubbelglas werd vervangen door HR++-glas. De effecten waren direct merkbaar. Bernadette: “Ik verbruikte eerst 1100 kuub gas per jaar, en nu nog maar 220 kuub. De muren behouden nu de kamertemperatuur, het tocht niet meer, en het voelt gewoon veel comfortabeler.”
Stap voor stap De kracht van de aanpak zat in het gefaseerd uitvoeren van de maatregelen: eerst subsidie aanvragen, daarna zonnepanelen plaatsen, en vervolgens glas vervangen en isoleren. Binnen negen jaar waren de zonnepanelen al terugverdiend. Bernadette inspireert nu graag andere VvE’s met haar ervaringen.
Benieuwd hoe het bestuur de rest van de VvE meekreeg in deze plannen? Dat lees je binnenkort in deel 2!
VvE Park Sparrendaal – 1985, Driebergen-Rijsenburg
VvE Park Sparrendaal 58-75 heeft diverse duurzame maatregelen genomen en draagt energielabel B. Zonnepanelen voorzien sinds 2014 in de energiebehoefte van…
Heb je een slecht geïsoleerd appartement? Of twijfel je over de verduurzaming van je VvE? Op vrijdag 22 november kun je een rondleiding krijgen in de verduurzaamde flat van de VvE Meer en Vaart naast theater de Meervaart in Amsterdam. Lodewijk, een van de initiatiefnemers, heet je van harte welkom! Meld je hier gratis aan.
Lodewijk: “We hebben een bouwteam ingeschakeld om ons te helpen met de verduurzaming. Zij hebben ons enorm geholpen door het vele werk uit handen te nemen.” Deze rondleiding biedt een unieke kans om in de praktijk te zien hoe verduurzaming werkt. Lodewijk vertelt namelijk over zijn ervaringen en ook het bouwteam heeft ruim de tijd om al jouw vragen te beantwoorden, zoals:
Waar moet ik beginnen?
Hoe zit het met vleermuizen?
En hoe zit het met de kosten?
Meld je nu aan en doe inspiratie op voor jouw eigen VvE. Alle details en hoe je je kunt inschrijven vind je hier.
Wie in een appartementencomplex woont, is meestal afhankelijk van de Vereniging van Eigenaren (VvE) voor het nemen van grote energiebesparende maatregelen. Het bestuur van VvE Park Sparrendaal 58-75 in Driebergen-Rijsenburg zag dit juist als een kans om samen te verduurzamen. Met een positieve insteek, goede verslaglegging en heldere communicatie wisten ze stap voor stap hun appartementencomplex te verduurzamen. VvE-bestuurder Bernadette van den Hoek: “Het heeft ons niet alleen veel comfort opgeleverd, maar ook flink bespaard op onze energiekosten.”
Project Zonnetje in huis Om wat te doen aan de hoge energierekening voor de algemene voorzieningen, zoals de verlichting, ventilatie en de lift, startte het VvE-bestuur in 2014 een onderzoek naar de mogelijkheden voor zonnepanelen. Bernadette dook in de materie: “Je moet de technische zaken goed weten. Bijvoorbeeld over plaatsing van de kabels en leidingen en de belasting op het dak. We moesten ook een goede plek kiezen voor de omvormer, om geluidsoverlast te voorkomen.” Daarna werden er offertes aangevraagd. Met de naam “Zonnetje in Huis” kreeg het zonnepanelenproject een goede start.
Mandaat van de bewoners Het VvE-bestuur nam de bewoners met behulp van een nieuwsbrief mee in het hele proces: “We vroegen offertes aan bij veel verschillende bedrijven. We legden alles voor aan de bewoners en gaven daarbij advies namens het VvE-bestuur. Goede documentatie en transparantie over subsidies en financiering zijn daarbij ontzettend belangrijk.”
“Vervolgens vroegen we met wie de bewoners in zee wilden gaan, en of ze ons als bestuur mandaat wilden geven om aan de slag te gaan. Voor het geschreven mandaat kwamen alle bewoners bijeen en gaven, onder het genot van koffie met appeltaart, formeel het akkoord.”
Isolatie als ‘warme deken‘ Een jaar na het installeren van de zonnepanelen, werden de eerste stappen gezet voor het tweede project: ‘Een warme deken om ons gebouw’. Opnieuw kreeg het project een positieve en aansprekende naam, met de hoop ook dit keer de bewoners te enthousiasmeren.
De buitenmuren en benedenvloeren van het gebouw werden geïsoleerd, het oude dubbelglas werd vervangen door HR++-glas en de spouwmuren werden geïsoleerd. Bij deze tweede verduurzamingsslag volgde de VvE dezelfde procedure als bij de plaatsing van de zonnepanelen.
De resultaten zijn indrukwekkend. Bernadette: “Ik verbruikte eerst 1100 kuub gas per jaar, en nu is dat nog maar 220 kuub. Het is nu veel behaaglijker: de muren behouden de kamertemperatuur, waardoor dit stabieler is geworden en tocht is verleden tijd door de isolatie en nieuwe ramen.”
Stap voor stap financieel voordelig Het was financieel voordelig om niet alle maatregelen tegelijkertijd te nemen. Na negen jaar was de eerste duurzame investering – de zonnepanelen – al terugverdiend. Ook het vervangen van het glas en het isoleren werd met tussenpozen uitgevoerd. “We zijn stapsgewijs te werk gegaan: eerst hebben we subsidie aangevraagd en verkregen, toen hebben we het glas vervangen en daarna de isolatie aangepakt. Op die manier hoefden de bewoners onderaan de streep niets bij te betalen.”
Anderen enthousiasmeren Bernadette deelt haar ervaring graag met andere VvE’s. Ze kan letterlijk laten zien wat het isoleren heeft opgeleverd. “Ik heb een infraroodcamera waarmee je kunt zien hoe warm je muren zijn. Daarmee laat ik anderen wel eens de temperatuur van hun muren meten. Dat is dan bijvoorbeeld 15 of 16 graden. Als ze daarna bij mij komen, dan zien ze dat mijn muren huiskamertemperatuur, bijvoorbeeld 19 graden, zijn en dat ze ’s nachts de kamertemperatuur behouden. Dat moet iemand gewoon zien, dan worden ze wel enthousiast!”
Tips voor andere VvE’s Bernadette raadt andere VvE’s aan om goed onderzoek te doen, alle technische aspecten goed in kaart te brengen, verschillende offertes op te vragen bij gerenommeerde bedrijven en ervaringen te delen. “En: werk stapsgewijs en transparant, zodat iedereen zich gehoord voelt. Dat helpt enorm om vertrouwen te creëren.”
Wil je meer weten over VvE Park Sparrendaal 58-75 of heb je een vraag voor het VvE-bestuur? Bekijk hier het VvE-profiel.
VvE Park Sparrendaal – 1985, Driebergen-Rijsenburg
VvE Park Sparrendaal 58-75 heeft diverse duurzame maatregelen genomen en draagt energielabel B. Zonnepanelen voorzien sinds 2014 in de energiebehoefte van…
Energie besparen in je huis of appartement, maar ben je lid van een VvE? Dat brengt uitdagingen met zich mee. Want hoe overtuig je alle andere leden van je plannen? En hoe zit het met de kosten hiervan? De onderstaande VvE’s gingen je hierin voor en nodigen je van harte uit om eens langs te komen.
VvE De Koch – 1970, Haarlem
VvE De Koch in Haarlem heeft diverse duurzame maatregelen collectief toegepast. Hierdoor zijn het wooncomfort en de waarde …
VvE Park Sparrendaal – 1985, Driebergen-Rijsenburg
VvE Park Sparrendaal 58-75 heeft diverse duurzame maatregelen genomen en draagt energielabel B. Zonnepanelen voorzien sinds 2014 in de energiebehoefte van…
Heb jij samen met je VvE geïsoleerd, zonnepanelen op het dak gelegd of op een andere manier verduurzaamd? Dan zijn we heel benieuwd hoe jullie dat hebben aangepakt!
Het verduurzamen van een VvE brengt andere vragen met zich mee dan een individuele woning. Want hoe heb je dit besluit met de leden genomen, en hoe is het hele plan gefinancierd? Met jullie tips en ervaringen kunnen andere VvE’s ook aan de slag!
Aanmelden Wanneer je jouw VvE aanmeldt, komt deze als voorbeeld op de website te staan. Leden van andere VvE’s kunnen het hele jaar door jouw profiel bekijken en vragen stellen over de duurzame maatregelen die je hebt genomen. Vind je het leuker om jouw verhaal op een andere manier te vertellen? Dan helpen we je hier graag mee! Meld hier je VvE aan.
Voor Vereniging van Eigenaren-besturen kan het een uitdaging zijn om alle eigenaren mee te krijgen met hun duurzame plannen. Toch slaagde René Reeuwijk, VvE-voorzitter van De Koch in Haarlem, daarin. Zo kon De Koch een aantal jaar geleden gerenoveerd en verduurzaamd worden. René: “Het was een heel traject, maar het is ontzettend goed gelukt. Het heeft ons mooie besparingen en wooncomfort opgeleverd. Ik ben erg trots op dit resultaat.”
Het balletje begon te rollen in 2017. De gevel van de woontoren bleek in zeer slechte staat te zijn. Voorzitter René: “Tijdens een vorstperiode kwamen de schilfers er zelfs vanaf. Dát er wat mee moest gebeuren was toen duidelijk. De vraag was alleen hoe.”
Gebouwscan Na gesprekken met de beheerder van het gebouw en adviesbureau Univeste kwam de vraag op of er naast de gevel nog meer dingen aangepakt moesten worden in het gebouw. Het antwoord op die vraag kreeg het VvE-bestuur nadat ze een speciale gebouwscan van het duurzaamheidsloket van gemeente Haarlem lieten uitvoeren.
Uit die scan kwamen namelijk verschillende aandachtspunten: 1. De gevel was in slechte staat, niet geïsoleerd en spouwmuurisolatie was niet mogelijk. 2.De verwarmingsketel uit 1990was aan het einde van zijn latijn en verbruikte veel energie. 3. De liften waren nog ouder dan de verwarmingsketel. Ook waren er hoge onderhoudskosten voor de liften. 4. Het dak van de 14 appartementen in de kraag van het gebouw was niet geïsoleerd en in slechte staat.
De gevel slopen en opnieuw bouwen bleek erg duur te zijn. Wel was er een alternatieve betaalbare optie: de gevel aan de buitenkant met 10 centimeter isoleren en bekleden met aluminium panelen.
Het VvE-bestuur besloot aan de slag te gaan met de vier aandachtspunten uit de gebouwscan en voegde daar nog het schilderwerk en een nieuwe standleiding aan toe. Dat kwam neer op een kostenplaatje van 1,2 miljoen euro in totaal.
Investering kinderen De plannen waren er dus, maar hoe krijg je als VvE-bestuur alle eigenaren vervolgens mee? René: “Het is belangrijk om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen. Overtuig eigenaren van de noodzaak om te verduurzamen én benadruk wat het hen persoonlijk oplevert: lagere energiekosten, lagere onderhoudskosten, wooncomfort, een gebouw dat toekomstbestendig is en in waarde vermeerdert.”
Hij vult nog aan: “We hoorden dat veel ouderen zoiets hadden van: het zal mijn tijd wel duren. We reageerden dan met: ‘Wat je nu investeert, doe je voor je kinderen. Anders zadel je hen later op met dingen die nog in het appartement moeten gebeuren.’ Dat sprak de mensen wel aan.”
Minder dan 30 euro per maand Een ander punt waar de VvE-voorzitter zich hard voor maakte, waren de extra maandelijkse kosten. “We hebben Univeste de opdracht gegeven om een plan te maken waarbij de financiering ook aan de orde kwam. We vonden het heel belangrijk dat de verduurzaming en renovatie mensen niet meer dan 30 euro per maand extra zou kosten. Dat was ons uitgangspunt.” Het bleek haalbaar: de VvE-bijdrage voor bewoners van de grote appartementen gingen met 26 euro omhoog en de kleine met 19 euro.
VvE De Koch kon een energiebespaarlening van 1,1 miljoen afsluiten (tegen een vast rentepercentage van 3%) en de overige 100.000 euro zelf bijleggen.
Stemmen algemene ledenvergadering Voor de werkzaamheden uitgevoerd konden worden, moest er nog gestemd worden tijdens de algemene ledenvergadering. René: “Voor verduurzamingsplannen heb je geen 100% akkoord nodig. Het opkomstpercentage moet minimaal 75% zijn en daarvan moet weer 75% voor stemmen. Tijdens onze algemene ledenvergadering hadden we een opkomstpercentage van 90%. Daarvan stemde 85% vóór de verduurzamingsplannen.”
Vertrouwen houden Het uitvoeringsproces verliep niet helemaal vlekkeloos, maar René weet dat het dan juist belangrijk is om positief te blijven en vertrouwen te houden bij de leden. “Toen de liften werden vervangen, kwam er letterlijk een kink in één van de kabels. Daardoor hadden we storing en konden we de lift niet gebruiken. Dan leverde wel commentaar op van anderen.” René probeerde de andere bewoners gerust te stellen en benadrukte: “De jongens kunnen er niks aan doen en er wordt aan gewerkt. Het is even wat het is.”
De updates rondom de werkzaamheden deelde René regelmatig in een nieuwsbrief.
In 2020 zijn de plannen helemaal uitgevoerd: 1. De gevel is geïsoleerd met 10 centimeter isolatie en met aluminium panelen bekleed. 2. De verwarmingsketel is vervangen door een hoogrendementsketel. 3. De liften zijn werden vervangen door liften met een energie-terugverdienmodule. 4. Het dak van de 14 appartementen onder in de flat is volledig geïsoleerd en vernieuwd.
Warme woonkamer Het resultaat mag er zeker wezen, onderstreept ook één van de andere bewoners van De Koch. Erwin Koek: “Sinds we gevelisolatie hebben, is het toch een stuk comfortabeler geworden. Ik heb minder last van tocht. Het is nu -3 graden buiten en binnen is het 20 graden in de woonkamer. Het heeft dus zeker geholpen. Ik merk het ook aan mijn stookkosten.”
Samenwerken met anderen René kijkt met trots terug op het traject en het resultaat. De tips die hij heeft voor andere VvE’s? “Neem contact op met je gemeente, het duurzaamheidsloket en een professional. En: kijk wat er al aangeboden wordt, zoals een gebouwscan. Met de resultaten hoef je per se niet wat te doen, maar je hebt ze wel nodig voor de financiering. Daarnaast is het mijn tip om te kijken of je eventueel kunt samenwerken met andere torens of VvE’s om je heen om kosten te besparen.”
Jan verhuisde in 2014 samen met zijn vrouw naar de Naeffflat in Velp. Deze flat uit 1959 bestaat uit 28 verschillende appartementen. Er was een hoop achterstallig onderhoud, dus besloot hij om in het bestuur van de VvE te gaan. Hij werd de nieuwe voorzitter van de VvE en kartrekker van het hele verduurzamingsproces. Jan heeft tijdens het verduurzamen veel geleerd en daarom deelt hij zijn ervaringen nu graag met anderen.
Het balletje begon te rollen toen vier balkons werden afgekeurd door betonrot. “Met het bestuur zijn we naar een beurs gegaan om ideeën op te doen voor de renovatie. Hier tipte één van de aannemers ons om ook meteen eens te kijken naar verduurzamingsmogelijkheden”, vertelt Jan.
Het bestuur stelde het idee voor de verduurzaming voor tijdens verschillende ledenvergaderingen met bewoners. “In de flat wonen veel ouderen, die in het begin sceptisch waren”, geeft Jan aan. “Om de neuzen dezelfde kant op te krijgen, ben ik ook het gesprek aangegaan met hun kinderen. Bij een toekomstige verkoop van het appartement kan de verduurzaming namelijk ook in hun voordeel werken.”
‘We gaan doorzetten!’ Nu iedereen achter de plannen stond, kon de VvE aan de slag. Het begon met een heleboel vergaderingen. Jan: “In deze vergaderingen bespraken we of alles wat we wilden wel mogelijk was en hoe we het gingen financieren.” Jan heeft bij deze vergaderingen ook verschillende deskundigen uitgenodigd.
Vanaf 2016 zijn ze gestart met de verduurzaming van het gebouw. Ze hadden een aannemer gevonden en alles was rond. Totdat Jan op de dag van het ondertekenen een verontrustend telefoontje kreeg. “De aannemer was failliet”, vertelt Jan. Ze moesten opzoek naar een nieuwe aannemer en deze vonden ze. Voor de nieuwe aannemer was het de eerste keer dat ze een VvE gingen verduurzamen. Jan: “Ondanks de uitdaging, heeft deze aannemer het werk fantastisch gedaan!” Met alle aanpassingen die ze hebben gedaan, heeft de VvE de ZEP norm bereikt (Zeer energiezuinig pakket). Dit hebben ze kunnen realiseren door de financiering van het Warmtefonds.
Hulp vanuit de gemeente Tijdens het proces heeft de VvE ook een procesbegeleider in de hand genomen. De procesbegeleider heeft alle financiën doorgerekend. Een groot deel van de kosten werden gedekt door subsidies, maar ze kwamen nog wel geld tekort. “Omdat we in de gemeente Rheden de eerste VvE zijn die aan de slag is gegaan met verduurzaming, heeft de gemeente ons geholpen door een lening aan te bieden”, geeft Jan aan.
De gouden tip van Jan “Er komt ontzettend veel kijken bij het verduurzamen van een VvE”, vertelt Jan. “Je bent er jaren mee bezig en het kost veel energie.” Zijn tip is daarom ook om goede contacten te hebben met een bureau dat jou hierin begeleid. Schakel een professional in. “Onze procesbegeleider heeft ons er helemaal doorheen geloosd. Hij had bijvoorbeeld het contact met de aannemer en architect. Het kost wel wat, maar je krijgt er veel voor terug en in eigen beheer ga je het niet redden. Daarnaast kun je voor een procesbegeleider ook weer een subsidie aanvragen”, legt Jan uit.
Nu, 6 jaar na de start van het verduurzamingsproces, is het gebouw helemaal klaar en is dit het eerste appartementencomplex in de gemeente Rheden dat grootschalig is verduurzaamd. “Wij zijn klaar en nu zie je dat gebouwen rondom ons ook willen starten met verduurzamen”, vertelt Jan. “We nodigen ze daarom van harte uit om een keer bij ons te komen kijken!”
VvE Naeffflat – 1959, Velp
De VvE bestaande uit 28 woningen is grootschalig verduurzaamd met nieuwe gevelisolatie, kunststof kozijnen…
Meld vanaf nu je VvE aan op de Nationale Duurzame Huizen Route! Deel de duurzame ervaringen van jouw VvE met andere VvE’s en help hen op weg om ook aan de slag te gaan met verduurzaming.
Je kon altijd al je eigen woning aanmelden op het platform. Nu steeds meer VvE’s ook de behoefte krijgen om te verduurzamen, is het vanaf nu ook mogelijk om je VvE aan te melden bij de Duurzame Huizen Route.
Wanneer je jouw VvE aanmeld, komt deze als voorbeeld op de website te staan. Leden van andere VvE’s kunnen het hele jaar door jouw profiel bekijken en vragen stellen over de duurzame maatregelen die je hebt genomen.
Open de deuren van je VvE Het kan voor geïnteresseerden ontzettend waardevol zijn om de genomen duurzame maatregelen eens in het echt te bekijken. Daarom heb je ook de de mogelijkheid om jouw VvE open te stellen voor bezoekers. Je kunt zelf aangeven op welke dagen en tijdstippen je mensen wilt ontvangen.
