Skip to main content

Wonen zonder nutsaansluiting

Geschreven door pdnadmin op . Gepost in Ervaringsverhalen.

Vlakbij het Drentse dorpje Koekange staat idyllisch, midden in de weilanden de nieuwbouwwoning van Ronald en Daniëlle Verdegaal. Begin 2016 besloten Ronald en Daniëlle om de randstad te verlaten en te kiezen voor de rust en ruimte op het Drentse platteland. Met een passie voor duurzaamheid greep Ronald de uitdaging aan om te gaan voor complete onafhankelijkheid. In juni 2016 begonnen ze met de bouw van hun zogenaamde “off-grid” woning zonder nutsaansluitingen. Alleen voor drinkwater hebben ze een aansluiting op de waterleiding. 

Op de vraag waarom Ronald koos voor deze ultieme vorm van onafhankelijkheid reageert Ronald enigszins verbaasd. “Voor mij was dat een vanzelfsprekendheid. Als we kijken naar de gevolgen van ons gasverbruik in Noord-Groningen, maar ook naar de instabiele situatie in de wereld wordt het hoog tijd dat huiseigenaren de slag slaan naar energie onafhankelijk wonen.”

“Energie onafhankelijk wonen was voor ons een vanzelfsprekendheid”
aldus Ronald Verdegaal.

Door zijn ervaring met het bouwen van een eerdere woning was Ronald in staat om met een open blik naar het bouwproces te kijken. Hij koos niet voor de meest alledaagse aanpak. Zo kwam hij in Drenthe in contact met een schurenbouwer die samen met hem het ontwerp voor de woning bedacht. Voor de schurenbouwer was dit hun eerste echte woning. Een typische schuurwoning met houtskeletbouw en hout uit de regio. “Duurzaamheid optima forma” aldus Ronald.

Daniëlle en Ronald Verdegaal doen mee aan de Nationale Duurzame Huizen Route

De bouw van de woning had heel wat voeten in de aarde. Zo moest eerst de ondergrond verstevigd worden. De bouwgrond had nog veel weg van een moeraslandschap. Daarnaast moesten de plannen nog goedgekeurd worden bij gemeente De Wolden. “Een complex proces, maar door vast te houden aan ons beeld voor dit toekomstige droomhuis kwam er al snel schot in de zaak.” In juni 2016 kon worden begonnen met de bouw van de woning.

Er liggen 21 zonnepanelen op de schuur, een enorme (heftruck)accu is aangeschaft voor opslag, een zonneboiler verwarmt de woning en met de biomassakachel kan indien nodig worden bijgestookt. Daarnaast wordt in en om de woning het regenwater hergebruikt. “Met nieuwbouw kun je je woning stap voor stap opbouwen richting energieneutraal. Door ook bij de aanschaf van witgoed en elektrische apparatuur op het energielabel te letten wordt ook opslag ineens prima haalbaar.”

Ronald en Daniëlle hebben inmiddels hun intrek genomen in hun droomhuis. Een paradijsje op zich, met fruitbomen, een heerlijke tuin, de ruimte, uitzicht, een oprijlaan en nog wat laatste klusjes in en rond het huis. 


Terug naar de ervaringsverhalen >
Naar de woning van familie Verdegaal >
Bekijk meer Drentse voorbeelden > 

Op bezoek bij familie Van der Wal in Feanwalden

Geschreven door pdnadmin op . Gepost in Ervaringsverhalen, Video's.

Video – De Nationale Duurzame Huizen Route ging op bezoek bij familie Van der Wal in Feanwalden.  Marc van der Wal woont samen met zijn vrouw en 3 zoons in een passiefhuis. Tijdens de verbouwing van hun woning hebben zij veel ervaringen opgedaan. Zij delen graag hun kennis met iedereen die zich wil oriënteren op de bouw van een passiefhuis. 

Terug naar ervaringsverhalen >
Bekijk de woning van familie Van der Wal uit Feanwalden >
Bekijk de alle woningen uit Fryslân >

Energie besparen als hobby

Geschreven door pdnadmin op . Gepost in Ervaringsverhalen.

Pascal Saul doet mee aan de Nationale Duurzame Huizen Route

Interview – Samen met zijn vriendin woont Pascal Saul in een tussenwoning in Arnhem. In 2013 kocht hij de woning in de wijk Rijkerswoerd-West en heeft deze nu volledig gerenoveerd en verbeterd. Er waren al een aantal energiebesparende maatregelen aanwezig vanuit de bouw destijds, maar inmiddels woont Pascal geheel gasloos en wekt hij zijn energie zelf op. ‘Ik zie het als een investering die goed is voor het milieu en voor mijn portemonnee’. De ervaring die hij heeft opgedaan met duurzaam renoveren deelt Pascal Saul graag met anderen. Daarom doet hij mee aan de Nationale Duurzame Huizen Route.

Door een vriend raakte Pascal enthousiast over zonnepanelen. Hij nodigde verschillende adviseurs uit, maar zijn woning bleek achteraf ongeschikt voor zonnepanelen. ‘Mijn dakconstructie kon het gewicht van de mogelijke zonnepanelen en ballast niet aan en er was kans dat het dak zou instorten, zei de leverancier van de betonnen dakplaten’. Toen de verbouwing achter de rug was, ging Pascal een jaar later opnieuw de markt bekijken. ‘Inmiddels was er een gerenommeerde leverancier op de markt met een revolutionair lichtgewichtsysteem voor zonnepanelen.’ De opluchting was groot! ‘De zonnepanelen kwamen er. En ook nog in oost-westopstelling waardoor er in mijn situatie ruimte was voor nog meer panelen’. Inmiddels pronken er op het dak van de woning en schuur 20 dunne film zonnepanelen.

“Ik zie het als een investering die goed is voor het milieu en voor mijn portomonnee”
aldus Pascal Saul

Gasloos wonen
De volgende stap was een warmtepomp omdat de overheid een investeringssubsidie duurzame energie beschikbaar stelde en er een kleine opwekkingsoverschot was ontstaan. Hierdoor kon de nog zeer recente cv-ketel de deur weer uit. De lucht-water-warmtepomp kan het huis verwarmen en koelen. Doordat er al elektrisch gekookt werd, is er geen gasverbruik meer. Met daar bovenop nog een kleine investering in winddelen heeft Pascal nagenoeg geen energierekening meer. Het installeren en uitzoeken van de genomen stappen heeft Pascal vooral zelf gedaan, hiermee zijn de investeringen rond de 8 jaar terugverdiend mits er geen onvoorziene omstandigheden zich voordoen.  

Meten is weten
Het elektriciteitsverbruik wordt nauwkeurig in de gaten gehouden. ‘Door de warmtepomp en het bijbehoren CV circuit op een juiste manier af te stellen, bespaar ik weer energie!’ Daarnaast bespaart Pascal in huis ook energie met een pompschakelaar voor de vloerverwarming en DBE’s in de radiatoren, met energiezuinige apparaten en het vervangen van de verlichting met led. Het is dan ook echt een hobby om het energieverbruik te monitoren en te verlagen waar mogelijk, want ‘meten is weten,’ reageert Pascal gedreven.

Toekomstplannen
Het volgende project is het integreren van de techniek in huis door middel van domotica. ‘De mogelijkheden zijn eindeloos.’ vertelt Pascal. ‘Bijvoorbeeld als de zon onder gaat, gaan de lampen achter de bank aan, maar je kunt ook de luchtvochtigheid in de douche meten zodat het ventilatiesysteem weet wanneer hij een standje hoger moet.’ Met een smartphone kan hij ook alle gegevens van zijn warmtepomp, zonnepanelen en luchtvochtigheid inzien. ‘Het is allemaal wat technisch, maar hier ligt ook mijn interesse,’ geeft hij lachend toe. ‘Wat ik nog wens voor de toekomst? Dat is misschien een elektrische auto, deze staat nog op mijn wensenlijst.’

Advies
Pascal heeft veel informatie op internet en technische forums gevonden. ‘Hoe meer je over duurzaamheid en energie besparen leest, hoe meer je er in gaat geloven.’ Wie ook in de slag wil gaan in zijn huis adviseert Pascal: ‘Kijk goed rond wat er allemaal mogelijk is, verdiep je in de materie en houd ook rekening met installaties die je wellicht op een later moment nog gaat aansluiten’.
 

Terug naar de ervaringsverhalen >
Naar de woning van Pascal Saul >

In drie fasen naar een passiefhuis

Geschreven door pdnadmin op . Gepost in Ervaringsverhalen, Nieuws, Verhalen over natuurlijke materialen.

Interview – Een zeer energiezuinig gebouw verrijst langs rivier de Aa in Breukelen. Het gaat om de nieuwe woning van huiseigenaren Cock van der Kaaij en Roelien ter Heide. In 2016 beginnen ze aan dit slow-building project. In drie fases realiseren ze het passiefhuis-concept, elke fase duurt een jaar. Het grondwerk, de fundering en kelder zijn intussen klaar. Nu zitten ze in de tweede fase: de woning wind- en waterdicht maken. Volgend jaar volgt de binnenafwerking. Cock is erg enthousiast over het project en vertelt er graag over via de Nationale Duurzame Huizen Route.  

Op dit moment wonen Cock en Roelien nog in een oud daglonershuisje uit 1860: een groot contrast met hun toekomstige woning. Cock beschrijft het als volgt: “Als het buiten waait, waait het binnen ook.” De nieuwe woning wordt goed geïsoleerd met een Rc-waarde van ongeveer 10. Dit is volgens het Passiefhuis-concept met als doel een energiearme woning te creëren. Het gehele proces gaat op een langzame manier. Cock vertelt: “Slow-building noemen we dat. We hebben vrij lang rondgekeken en onszelf afgevraagd: wat willen we eigenlijk? In 2012 besloten we ons oude huis te slopen en aan een nieuwbouwwoning te beginnen.” Omdat Cock en Roelien een groot stuk grond hebben, kan de nieuwe woning naast hun oude huisje op hetzelfde terrein gebouwd worden.  

Wind- en waterdicht
Het tweede jaar van de bouw is aangebroken en dat betekent de woning wind- en waterdicht maken. Inmiddels zijn de wanden en het dak gerealiseerd. Alles wordt dampopen gebouwd, het huis moet ‘ademen.’ Om te leren over deze manier van bouwen ging Cock naar een training in België. “Met onze mate van isolatie is een dampopen constructie het best voor een gezond binnenklimaat.” Dat gezonde binnenklimaat wordt nog eens versterkt door het gebruik van natuurlijke materialen.

Een interessant weetje over de houtskeletbouw van het huis is dat Cock gebruik maakt van zogeheten houten I-liggers. “Omdat hout ongeveer drie keer slechter isoleert dan welk isolatiemateriaal ook, wilden we het houtaandeel in wanden en daken zo laag mogelijk houden,” legt hij uit. Een ander voordeel is dat I-liggers gemakkelijk met twee personen te hanteren zijn. 

Oscar en Paula Heesterbeek doen mee aan de Nationale Duurzame Huizen Route doen mee aan de Nationale Duurzame Huizen Route

Zuinig en betaalbaar
Doordat Cock veel verstand heeft van duurzaamheid heeft hij zelf het technisch ontwerp van de woning gemaakt met de hulp van een aantal groene partijen. Hij bespaart kosten omdat hij geen bouwadviseur nodig heeft. Door het langzame bouwproces lukt het hem om zich uitgebreider te verdiepen in allerlei maatregelen en bouwmaterialen. Dit geeft ook ruimte om zuinig om te gaan met de gebruikte materialen. Cock benadrukt dat alle bouwmaterialen zo efficiënt mogelijk worden gebruikt. “Er is nog geen afvalcontainer weggegaan!” Het spaarzaam omgaan met grondstoffen is wat Cock betreft niet speciaal, maar heeft alles te maken met bewuste keuzes.  

Duurzaamheid doe je samen
Cock vertelt woningeigenaren die duurzaam aan de slag willen om goed na te denken over wat ze willen bereiken. “Zorg dat je regie hebt over de tijd, laat je niet opjagen.” Hij noemt zelf bouwen een vorm van ondernemen die risico’s en tegenvallers met zich meebrengt, maar waarmee je tegelijkertijd een droomproject realiseert. Daarbij adviseert Cock om voor de duurzame plannen altijd draagvlak te creëren bij andere gezinsleden of medebewoners. “Doe dat niet op het laatste moment, anders kan het frustraties opleveren.” Een gouden tip van iemand die al een eind op weg is en graag anderen inspireert. 

Terug naar de ervaringsverhalen >
Naar de woning van Cock van der Kaaij en Roelien ter Heide >
Bekijk de pagina van gemeente Stichtse Vecht >

Het is altijd lente in het passiefhuis

Geschreven door pdnadmin op . Gepost in Ervaringsverhalen.

Interview – In het zuiden van Nederland, in Bergeijk, staat de schuurwoning van Oscar en Paula Heesterbeek. De woning is verbouwd tot een passiefhuis; een droom die voor Oscar werkelijkheid is geworden om zelf een passiefhuis te ontwerpen en uit te denken. Zijn vrouw Paula had vooraf haar bedenkingen, maar nu is zij de allergrootste fan van een passiefhuis. Oscar helpt iedereen graag verder op weg die energiezuinig wil wonen en doet daarom mee aan de Nationale Duurzame Huizen Route.

25 jaar​ ​geleden​ ​gingen​ ​Oscar​ ​en​ ​Paula​ ​samen​ ​met​ ​hun​ ​kinderen​ ​aan​ ​de​ ​voorzijde​ ​van​ ​de​ ​schuurwoning​ ​wonen. Plannen​ ​om​ ​van​ ​deze​ ​woning​ ​een​ ​ecologisch​ ​paradijs​ ​te​ ​maken​ ​had​ ​Oscar​ ​volop.​ ​In​ ​2009​ ​ging​ ​hij​ ​daarmee​ ​actief aan​ ​de​ ​slag.​ ​‘Om​ ​de​ ​schuur​ ​te​ ​verbouwen​ ​moest​ ​de​ ​bestemming​ ​gewijzigd​ ​worden van​ ​het​ ​rijksmonument,​ ​en kwam​ ​er​ ​een​ ​woonbestemming​ ​op​ ​de​ ​schuur,’​ ​aldus​ ​Oscar.​ ​In​ ​plaats​ ​van​ ​kleiner​ ​gingen​ ​Oscar​ ​en​ ​Paula​ ​groter wonen.​ ​‘De​ ​woning​ ​heeft​ ​900​ ​kuub​ ​aan​ ​inhoud,​ ​maar​ ​met​ ​​ ​overal​ ​dezelfde​ ​temperatuur,​ ​het​ ​heeft​ ​iets aangenaams’,​​ ​​vertelt​ ​Oscar​ ​vol​ ​enthousiasme. 

Zelf verbouwen
Oscar heeft de woning voor 80% zelf gebouwd. ‘Mijn kinderen waren er om af en toe feedback te geven’. De bouw kwam heel precies. ‘Alle kieren moesten volledig gedicht worden. Door één klein gaatje kan de overdruk al verdwijnen. Terwijl deze erg belangrijk is in de woning.’ Daarom deed Oscar ook bijna alles zelf. Na een verbouwing van 2 jaar was de woning klaar. ‘Waar we het meest enthousiast over zijn?’. Daar hoeft Oscar niet lang over na te denken. ‘Ons binnenklimaat! Het is altijd lente in huis, de ventilatie en luchtvochtigheid zijn perfect geregeld’.

‘Het is altijd lente in huis, de ventilatie en luchtvochtigheid zijn perfect geregeld’, aldus Oscar Heesterbeek

Familie Heesterbeek doet mee aan de Nationale Duurzame Huizen Route

Een aangenaam binnenklimaat
Oscar en Paula hoeven in huis geen ramen open te zetten. ‘Het mag allemaal wel, maar het maakt geen verschil. We hebben een ventilatiesysteem in huis die de temperatuur in huis in balans houdt.’ Als het buiten warm is, dan werkt het ventilatiesysteem iets harder. En als het in de wintermaanden wat kouder is, zet het ventilatiesysteem de lucht om. ‘Zo is het altijd aangenaam is huis.’ Nog een bijkomend voordeel is het lage energieverbruik van het ventilatiesysteem. ‘Dit is te vergelijken met een energiezuinige koelkast.’

Een dikke laag leem
Het aangename binnenklimaat is ook bereikt door o.a. ecologisch en biologisch te bouwen. In de woning is veel leem terug te vinden, omdat leem zorgt voor een goede vochtregulatie. ‘De schuur is gebouwd als houtskelet en heeft daarom een droge opbouw. Een goede vochtbalans is daarom erg belangrijk. Een dikke leemlaag zorgt voor een goede vochtopslag in de woning en geeft deze af bij een te droog binnenklimaat.’

Gasloos wonen
Op het dak van de woning liggen 18 zonnepanelen die zorgen voor de elektriciteit in huis. Met de komst van een warmtepomp was er ook geen gasaansluiting meer nodig. “Het verbruik in de hele woning is 3.600 kWh per jaar. Daar doen we echt alles van. We verwarmen het huis, koken, wassen, de verlichting brandt daarvan.’ Een resultaat waar Oscar erg trots op is. ‘Ik vind leefkwaliteit erg belangrijk.’ Hij hoopt dan ook dat er meer passiefhuizen in Nederland bijkomen. 

Terug naar de ervaringsverhalen >
Naar de woning van familie Heesterbeek >

Eerst denken, dan doen

Geschreven door pdnadmin op . Gepost in Ervaringsverhalen.

Interview – Woningeigenaar Jan Treur opent sinds 2013 ieder jaar de deuren van zijn woning tijdens de opendeurdagen van de Nationale Duurzame Huizen Route. Samen met zijn zoon woont hij in een jaren ’50 huis in Heiloo. Stapsgewijs heeft Jan zijn huis duurzamer gemaakt. Vanwege de ligging en de staat van het huis is het een klus die veel denkwerk vergt en uitdagingen met zich meebrengt.  Maar Jan zet zijn plannen voort, hij heeft één doel: van dat gas af! Nu kan hij tevreden vertellen dat de woning energieneutraal is. 

Al lange tijd loopt Jan rond met het idee om geen gas meer te gebruiken. Duurzaamheid is een thema dat hem sinds eind jaren 70 al bezighoudt. Regelmatig stond hij in Alkmaar zonne-energie en windmolens onder de aandacht te brengen. ‘Vooral om bewustzijn te creëren. Voor de gewone mens was het toen nog niet haalbaar.’ Inmiddels is dat anders en heeft Jan zelf ook rond de 30 zonnepanelen op zijn dak liggen. Maar voordat Jan begint met energie opwekken, investeert hij in besparing. Daaronder vallen spouwmuurisolatie, vloerisolatie, HR++-glas en dergelijke maatregelen. “De spouw is niet heel groot, zo’n 6 cm, toch heb ik hem geïsoleerd. Ik heb ook gekeken naar isolatie aan de binnenkant van de muur, maar daar werd de kamer zo smal van.”

Jan Treur woont energieneutraal en doet mee aan de Nationale Duurzame Huizen Route

In 2013 maakt hij de stap naar zonnepanelen en een warmtepomp. “Een aantal jaar eerder wilde ik al zonnepanelen aanschaffen. Dat werd echter afgeraden. Een installateur kwam langs, bekeek het dak, en zei dat het geen zin had.” Er blijkt veel schaduw van bomen en andere huizen te zijn, en het dak op het zuiden is niet erg groot. Toch laat Jan zich hierdoor niet uit het veld slaan. Er komt – mede om andere redenen – een groot dakkapel aan de noordkant van de woning en een afdak in de tuin, dat creëert twee nieuwe mogelijkheden om zonnepanelen te plaatsen. Jan schaft de zonnepanelen aan met micro-omvormers per paneel waardoor hij ook in de schaduw efficiënt energie kan produceren. Het grootste deel van de maatregelen heeft Jan niet zelf uitgevoerd. Wél het denkwerk: “Er zit bij mij meer techniek in m’n hoofd dan in m’n handen.” Het internet was hierbij zijn grootste hulpmiddel. 

Na de zonnepanelen doet Jan onderzoek naar verschillende type warmtepompen. Een eerste afspraak met een installateur levert hem een ontmoedigende offerte van 25.000 euro op. Via verder zoeken op Internet komt hij bij een andere installateur terecht die dezelfde warmtepomp voor 15.000 euro levert, zelfs met extra service.  “Vraag altijd meer dan één offerte op!” benadrukt Jan. Over de warmtepomp is Jan erg enthousiast. ‘Het is eigenlijk gewoon een verwarmingsketel, maar dan op elektriciteit.’ Hij moedigt mensen, zeker die met een CV-ketel van 10 jaar of ouder, aan om serieus naar een warmtepomp als alternatief te kijken.

Om de warmtepomp van genoeg elektriciteit te voorzien en het oude gasverbruik van 1200 m3 per jaar te dekken, berekent Jan vooraf dat de zonnepanelen ruim 3.000 kWh zouden moeten opbrengen. Het eerste jaar wordt een grote verrassing als hij ontdekt dat er maar 1.800 kWh is verbruikt.  In deze periode verwarmde hij alleen de benedenverdieping. Later is zijn zoon op de bovenverdieping gaan wonen waardoor het berekende verbruik wel gehaald wordt. Elektriciteit die overblijft stopt Jan in zijn elektrische auto of levert hij terug aan het net. Hij is blij dat het salderen tot 2023 blijft. Tegen die tijd wil hij zich eventueel verdiepen in thuisbatterijen, maar “voor nu heb ik de grootste slag geslagen.” 

Terug naar de ervaringsverhalen >
Naar de woning van Jan Treur >
Bekijk de pagina van gemeente Heiloo >

Op bezoek bij familie Huitema in Zwolle

Geschreven door pdnadmin op . Gepost in Ervaringsverhalen, Video's.

Video – De Nationale Duurzame Huizen Route ging op bezoek bij Patrick Huitema in Zwolle. Hij woont samen met zijn vrouw en dochter in een passiefhuis. Tijdens de verbouwing van hun woning hebben zij veel ervaringen opgedaan. Zij delen graag hun kennis met iedereen die zich wil oriënteren op de bouw van een passiefhuis. 

Terug naar ervaringsverhalen >
Bekijk de woning van familie Huitema in Zwolle >

Op bezoek bij familie Koens tijdens een thematour

Geschreven door pdnadmin op . Gepost in Ervaringsverhalen, Video's.

Video – Tijdens de thematour ‘De basis van duurzaam bouwen’ op zaterdag 23 maart 2017 ging de Nationale Duurzame Huizen Route op bezoek bij Chris en Hennie Koens in Diepenheim. 20 jaar geleden liet de familie Koens hun woning bouwen met aandacht voor de principes van duurzaam bouwen. Tijdens de thematour deelden zij hun ervaringen met de bouw van de woning. 

Terug naar ervaringsverhalen >
Naar de woning van familie Koens >

“Zo laag als nu was de energierekening nog nooit.”

Geschreven door pdnadmin op . Gepost in Ervaringsverhalen.

Ervaringsverhaal Govert van der Boom: "De investering was het zeker waard. We wonen ruim 35 jaar in dit huis, maar zo laag als nu was de energierekening nog nooit!"

Interview – Op een duurzaamheidsmarkt in het Stadhuis van Harderwijk raakte Govert van der Boom enthousiast over HR++-glas. Kort daarna wist hij dertien buren te overtuigen om gezamenlijk hun dubbelglas te vervangen.

De aanwezigheid van een vriend als ervaringsdeskundige op een duurzaamheidmarkt in 2015 in Harderwijk was de aanleiding voor Van der Boom om daar eens te gaan kijken. Hij raakte in gesprek met een glasbedrijf over HR++-glas. De informatie in combinatie met een subsidie maakte het aantrekkelijk om deze maatregel te nemen. Zijn aanstekelijke enthousiasme zorgde ervoor dat er gezamenlijk met 13 buren ingekocht werd.

Intussen is het HR++-glas geplaatst. Volgens van der Boom is het verschil goed te merken. Het vorige glas zorgde toch nog voor koudeval, dat is nu weg. Ook waren de nieuwe ruiten een keer beslagen. Zijn vrouw vertelt: “Een buurvrouw vroeg of het vervangen van het glas wel goed was gegaan. Wat bleek, de ramen waren aan de buitenkant beslagen!” Het bewijs dat HR++-glas erg goed isoleert.
Echtpaar Van der Boom is heel tevreden over de maatregelen. Na de vervanging van het glas, besloten ze nog meer te besparen. Alle schemer(spaar)lampen in de kamer werden ledlampen, en ze breidden het aantal zonnepanelen uit. “De investering was het zeker waard. We wonen ruim 35 jaar in dit huis, maar zo laag als nu was de energierekening nog nooit” vertelt Govert. Lachend voegt hij toe dat energiebesparing voor hem een sport is geworden. “Mijn motto is: het gaat niet om wat het kost, maar wat het meer oplevert dan het kost!” aldus Govert van der Boom.


Terug naar de ervaringsverhalen >
Naar de woning van familie Van der Boom >
Bekijk de pagina van gemeente Harderwijk >