Wethouder Chantal Zeegers opende vandaag de Nationale Duurzame Huizen Route bij het verduurzaamde appartement van Ariane Lelieveld in Rotterdam. Ariane is één van de ruim 400 deelnemers die vandaag en volgende week zaterdag haar huis openstelt voor bezoekers. De deelnemers geven tips en uitleg over duurzame aanpassingen in huis, bijvoorbeeld over isoleren, verwarmen met een warmtepomp en ventileren.
Een stil appartement Ariane heeft haar appartement twee jaar geleden grootschalig verbouwd. “Dat was hoognodig: er was veel achterstallig onderhoud en de Cv-ketel uit ’88 was ook aan vervanging toe.” Het appartement is in zes maanden tijd volledig geïsoleerd en voorzien van balansventilatie, een warmtepomp en plafondverwarming. “Door de oude verwarmingsbuizen te verwijderen, is het nu niet alleen een fijne temperatuur, maar is het ook veel stiller in huis.” Vertelt Ariane.
Haar appartement is een goed voorbeeld voor andere bewoners uit het complex. Daarnaast deelt ze haar tips ook graag met anderen via de Nationale Duurzame Huizen Route.
Complimenten voor de deelnemers Wethouder Chantal Zeegers spreekt haar waardering uit voor Ariane en andere duurzame huiseigenaren: “Dit is een prachtig voorbeeld om te laten zien wat er allemaal mogelijk is in een woning. Het is mooi om te zien hoe huiseigenaren elkaar kunnen inspireren bij het duurzamer maken van hun woning.”
Kijk ook bij een duurzaam huis
Ook op zaterdag 4 november kunnen bezoekers binnenkijken bij Ariane en bij honderden andere gastvrije huiseigenaren. Bezoekers krijgen de kans om allerlei maatregelen in de praktijk te bekijken en hun vragen te stellen aan de huiseigenaar.
INTERVIEW – Theo de Rooij is al jaren bezig met het thema duurzaamheid. Niet alleen voor zijn werk als energieadviseur, maar ook voor zijn twee-onder-een-kapwoning in Dordrecht. In 1993 verhuisde hij met zijn gezin hier naartoe. Het energielabel voor zijn huis wist hij van D naar A++ te krijgen. Drie vragen aan Theo over zijn duurzame woning.
Welke duurzame maatregelen heb je genomen? “In het jaar 2000 kwamen de eerste zonnepanelen en de zonneboiler. Twaalf jaar later kochten we een hybride warmtepomp, gevolgd door twee regentonnen. Met het water dat we daarmee opvangen kunnen we ons toilet ’s winters doorspoelen. Ook hebben we een groendak op een deel van de woning. Dit houdt de woning en tuin koel ’s zomers en stimuleert de biodiversiteit.’’
Deels door de hybride warmtepomp is het gasverbruik van 1800 naar 750 kuub gas per jaar gegaan. Het elektraverbruik is, mede door zonnepanelen, van ruim 3000 kWh naar bijna nul gegaan.
Door het verduurzamen is ons wooncomfort verbeterd, mede door de vloerverwarming op de begane grond en in de badkamer.”
Welke maatregelen wil je in de toekomst nog nemen?Welke maatregelen wil je in de toekomst nog nemen? “Ik hoop dit jaar 78 te worden. Het liefst zou ik een all-electric warmtepomp willen aanschaffen. Ook wil ik graag extra glasisolatie in de woonkamer en de keuken, maar ik wacht nog op een gunstige lening daarvoor.”
Wat zou je andere huiseigenaren willen meegeven die hun woning nog willen verduurzamen? “Isoleer alleen die ruimtes waar je het meeste bent – om de kosten te beperken. Ook is het slim om de cv-temperatuur op 50 graden te zetten en over te stappen op een hybride warmtepomp of zelfs een all-electric warmtepomp. Zorg daarbij dat het vermogen niet te hoog wordt.”
NIEUWS – Weet jij al welke huizen jij wilt bezoeken? Honderden huiseigenaren door het hele land openen op zaterdag 28 oktober & 4 november hun woning en jij mag langskomen! Tijdens de Duurzame Huizen Route vertellen ze over hun ervaringen met daarbij hun successen en leerpunten. Onder andere in de provincie Gelderland kun jij bij allerlei huizen op bezoek, waaronder deze:
Tussenwoning – 1974, Wageningen De huiseigenaar van deze tussenwoning in Wageningen heeft stap voor stap zijn woning duurzamer en comfortabelere gemaakt. Door onder andere zonwering en isolerende maatregelen toe te passen, kon de huiseigenaar de CV-keteltemperatuur drastisch verlagen.
Vrijstaande woning – 1974, Brummen Dit is een aardgasvrije jaren ’70-woning met een ruim overschot aan zonne-energie. De huiseigenaar heeft het dak, de ramen, de grond en de muren allemaal gronding geïsoleerd. De woning wordt verwarmd door een lucht-water warmtepomp in combinatie met vloerverwarming.
Tussenwoning – 1948, Nijmegen Deze woning is gerenoveerd door middel van de zogenaamde Schilrenovatie. Hierbij zijn het dak, de gevels, de vloer, de kozijnen en het glas vernieuwd. Ook binnen zijn ze aan de slag gegaan en heeft de woning onder andere ook zeer goede vloerisolatie met vloerverwarming en een ventilatiesysteem met warmteterugwinning
Op de plek van zijn voormalig ouderlijk huis in het dorpje Noorden, gemeente Nieuwkoop, bouwden Gerard van Veen en Jannie Timmerman in 2013 een huis zonder gasaansluiting. “De warmtepomp was onze eerste prioriteit. Er lag een gasaansluiting en in die tijd was het vanzelfsprekend om die te gebruiken. Toch kozen we er bewust voor om dat niet te doen.”
“Als je nieuw gaat bouwen, liggen alle keuzes nog open”, vertelt Gerard. “Mijn vrouw besloot in die tijd om duurzaamheid hierin zoveel mogelijk vooraan te zetten. Dat is goed voor de planeet en daarnaast wilden we ook toen al niet afhankelijk zijn van Russisch gas. De warmtepomp zou er in elk geval komen. Als het financieel nodig was geweest, waren een badkamer en keuken daaraan ondergeschikt.”
Super geïsoleerd
Er kwam een bodemwarmtepomp met een grondboring van 150 meter diep. Deze verwarmt het huis met lage temperatuur en kan in de zomer ook koelen. Het is een houtskeletbouwhuis en ‘super geïsoleerd’, aldus Gerard. De ramen zijn van driedubbel glas en op zo’n manier geplaatst dat de zon in het voorjaar naar binnenkomt, maar in de zomer juist niet.
Waarom kozen Gerard en Jannie voor een nieuwbouwhuis? “Het is een voorrecht als je in de gelegenheid bent om een huis te bouwen naar je eigen idee. Het ouderlijk huis was niet geïsoleerd en qua woongenot viel er veel te verbeteren. Omdat we de grond al hadden, kon de hele investering naar de bouw van het huis. Dat scheelt natuurlijk enorm in het budget. Ook hadden we het geluk dat we in crisistijd bouwden, de prijzen waren toen vriendelijker dan nu. En achteraf gezien bleek de warmtepomp een goede investering. Maar dat konden we niet voorzien. Als er geen gascrisis was, had dat langer geduurd.”
Geweldig wonen
“We hebben al met al nog altijd het idee dat we goede keuzes hebben gemaakt. Het is geweldig om in dit huis te mogen wonen”, vertelt Gerard. “Het enige is dat we eigenlijk een gescheiden watersysteem hadden moeten aanleggen. Maar we gaan zorgvuldig met het water om. Voor ons is het goed zo.”
Via de Duurzame Huizen Route delen Gerard en Jannie hun verhaal. “We doen mee om uit te dragen dat het ook anders kan”, motiveert Gerard. “Het is onze overtuiging dat het maken van duurzame keuzes in het belang is voor het bestaan van onze samenleving.”
Zijn gouden tip: “Steek je licht op bij mensen die ervaring hebben. En kies je prioriteiten. De investeringen die je voor een woning doet, zijn voor een lange termijn.”
Honderden huiseigenaren openen hun deuren tijdens de Nationale Duurzame Huizen Route op zaterdag 28 oktober & 4 november
BERICHT – Hoeveel bespaar je nou echt door isolatie? Kan een warmtepomp rendabel zijn in jouw woning en aan wat voor kostenplaatje moet je dan denken? Honderden bewoners openen hun deuren op zaterdag 28 oktober & 4 november en vertellen over hun duurzame huis. Deelnemer Geert is zelf ook op bezoek geweest en heeft hier veel profijt van gehad. “Nu is het mijn beurt om mijn tips en ervaringen met anderen te delen!” Bekijk op deze pagina welke huizen meedoen en schrijf je in voor een bezoek.
Geert Verhoeven is één van de huiseigenaren die zijn huis openstelt tijdens de open dagen. Een aantal jaar geleden is hij zelf ook bij een aantal huizen op bezoek geweest. Zo kreeg hij een goed beeld bij wat er allemaal komt kijken bij verduurzamen. “Ik heb hier veel profijt van gehad. Gewoon rondlopen en kijken, dat werkt voor mij een stuk beter dan verhalen lezen op papier. Daarom vind ik het mooi om dit ook voor een ander terug te kunnen doen via de Duurzame Huizen Route. Van harte welkom om een kijkje te nemen in mijn woning!”
De deelnemende huiseigenaren vertellen tijdens een rondleiding uitgebreid over de verduurzaming van hun huis en wat zij achteraf misschien anders zouden doen. Bezoekers kunnen deze tips goed gebruiken bij het maken van keuzes en plannen voor hun eigen huis.
Schrijf je in voor een bezoek Huiseigenaren in heel Nederland doen dit jaar mee met de Nationale Duurzame Huizen Route. Alle deelnemende woningen, variërend van rijwoningen tot woonboerderijen, kun je hier bekijken.
De Nationale Klimaatweek is dit jaar van 30 oktober t/m 5 november 2023. In deze week vinden er allerlei activiteiten plaats om inwoners, bedrijven en gemeenten aan te moedigen om iets te doen voor een beter klimaat. Eén van deze activiteiten is de Nationale Duurzame Huizen Route, waarbij honderden huiseigenaren hun huis openstellen om uitleg te geven over duurzaam wonen.
Wil jij op bezoek bij een duurzaam huis? Kijk welke huizen meedoen in jouw omgeving en schrijf je in voor een bezoek!
Jan verhuisde in 2014 samen met zijn vrouw naar de Naeffflat in Velp. Deze flat uit 1959 bestaat uit 28 verschillende appartementen. Er was een hoop achterstallig onderhoud, dus besloot hij om in het bestuur van de VvE te gaan. Hij werd de nieuwe voorzitter van de VvE en kartrekker van het hele verduurzamingsproces. Jan heeft tijdens het verduurzamen veel geleerd en daarom deelt hij zijn ervaringen nu graag met anderen.
Het balletje begon te rollen toen vier balkons werden afgekeurd door betonrot. “Met het bestuur zijn we naar een beurs gegaan om ideeën op te doen voor de renovatie. Hier tipte één van de aannemers ons om ook meteen eens te kijken naar verduurzamingsmogelijkheden”, vertelt Jan.
Het bestuur stelde het idee voor de verduurzaming voor tijdens verschillende ledenvergaderingen met bewoners. “In de flat wonen veel ouderen, die in het begin sceptisch waren”, geeft Jan aan. “Om de neuzen dezelfde kant op te krijgen, ben ik ook het gesprek aangegaan met hun kinderen. Bij een toekomstige verkoop van het appartement kan de verduurzaming namelijk ook in hun voordeel werken.”
‘We gaan doorzetten!’ Nu iedereen achter de plannen stond, kon de VvE aan de slag. Het begon met een heleboel vergaderingen. Jan: “In deze vergaderingen bespraken we of alles wat we wilden wel mogelijk was en hoe we het gingen financieren.” Jan heeft bij deze vergaderingen ook verschillende deskundigen uitgenodigd.
Vanaf 2016 zijn ze gestart met de verduurzaming van het gebouw. Ze hadden een aannemer gevonden en alles was rond. Totdat Jan op de dag van het ondertekenen een verontrustend telefoontje kreeg. “De aannemer was failliet”, vertelt Jan. Ze moesten opzoek naar een nieuwe aannemer en deze vonden ze. Voor de nieuwe aannemer was het de eerste keer dat ze een VvE gingen verduurzamen. Jan: “Ondanks de uitdaging, heeft deze aannemer het werk fantastisch gedaan!” Met alle aanpassingen die ze hebben gedaan, heeft de VvE de ZEP norm bereikt (Zeer energiezuinig pakket). Dit hebben ze kunnen realiseren door de financiering van het Warmtefonds.
Hulp vanuit de gemeente Tijdens het proces heeft de VvE ook een procesbegeleider in de hand genomen. De procesbegeleider heeft alle financiën doorgerekend. Een groot deel van de kosten werden gedekt door subsidies, maar ze kwamen nog wel geld tekort. “Omdat we in de gemeente Rheden de eerste VvE zijn die aan de slag is gegaan met verduurzaming, heeft de gemeente ons geholpen door een lening aan te bieden”, geeft Jan aan.
De gouden tip van Jan “Er komt ontzettend veel kijken bij het verduurzamen van een VvE”, vertelt Jan. “Je bent er jaren mee bezig en het kost veel energie.” Zijn tip is daarom ook om goede contacten te hebben met een bureau dat jou hierin begeleid. Schakel een professional in. “Onze procesbegeleider heeft ons er helemaal doorheen geloosd. Hij had bijvoorbeeld het contact met de aannemer en architect. Het kost wel wat, maar je krijgt er veel voor terug en in eigen beheer ga je het niet redden. Daarnaast kun je voor een procesbegeleider ook weer een subsidie aanvragen”, legt Jan uit.
Nu, 6 jaar na de start van het verduurzamingsproces, is het gebouw helemaal klaar en is dit het eerste appartementencomplex in de gemeente Rheden dat grootschalig is verduurzaamd. “Wij zijn klaar en nu zie je dat gebouwen rondom ons ook willen starten met verduurzamen”, vertelt Jan. “We nodigen ze daarom van harte uit om een keer bij ons te komen kijken!”
VvE Naeffflat – 1959, Velp
De VvE bestaande uit 28 woningen is grootschalig verduurzaamd met nieuwe gevelisolatie, kunststof kozijnen…
Op zaterdag 28 oktober & 4 november gaan er weer duizenden mensen op pad om een duurzaam huis te bezoeken. Zijn zij ook welkom om een kijkje te nemen in jouw duurzame huis? Drie redenen om jouw huis open te stellen voor bezoekers:
Om te laten zien welke duurzame maatregelen er mogelijk zijn in soortgelijke woningen zoals jouw huis. Door goede voorbeelden te zien, durven bezoekers zelf ook aan de slag te gaan.
Om de tips, lessen en ervaringen te delen die jijzelf hebt geleerd tijdens de verduurzaming. Daarmee kunnen bezoekers veel tijd en geld besparen!
Je ontmoet nieuwe mensen die ook bezig zijn met hun huis. Zo doe je zelf ook nieuwe ideeën op!
Dit is waarom Myckel, de familie Stegen, Jolanda en Erik meedoen:
Zo kun je meedoen
Lijkt het je leuk om mensen op weg te helpen? Meld jouw woning dan aan op de website en geef jouw openingstijden door voor zaterdag 28 oktober en/of 4 november. Zodra iemand zich inschrijft voor een bezoek, dan ontvang je een bevestiging in de mailbox.
INTERVIEW – Toen Remco en Ilona Boer hun oude woonboerderij in 2016 wilden verbouwen, adviseerde de vader van Ilona – destijds redelijk ‘vooruitstrevend’ – om ook alles gelijk te verduurzamen. Met zijn hulp en die van een praktische installateur wist het stel in twee jaar tijd van hun oude woning een moderne, duurzame en gasloze woning te maken.
Dat het verduurzamen van je woning niet alleen comfort maar ook een hele lage energierekening oplevert, kunnen Remco en Ilona beamen. Remco: ‘Onze woning verbruikte voor de verbouwing nog 400 euro per maand aan gas/elektra. Dat was met de tarieven van toen al erg veel.’ Na het verduurzamen van de woning is dat bedrag naar 13 euro per jaar gezakt. Een enorm verschil.
Met het advies in het achterhoofd om tijdens de verbouwing ook alles gelijk te verduurzamen, zijn Remco en Ilona aan de slag gegaan. Als eerste werd de vloer geïsoleerd. ‘Tijdens de verbouwing werd de woning volledig uitgegraven, inclusief de onderverdieping die nog op zand stond. We konden daarna gelijk vloerisolatie op de begane grondvloer plaatsen. Daarbovenop kwam nog de vloerverwarming.’
Subsidie voor isoleren Na het isoleren van de vloer werd de spouwmuur geïsoleerd en kwam er tripple glas in de ramen. Voor deze isolatiemaatregelen is de landelijke ISDE-subsidie beschikbaar. Remco: ‘Omdat we alles zelf hadden gedaan, hadden we geen factuur van een aannemer. Daardoor liepen we de subsidie helaas mis.’ Wie meer informatie wil over deze subsidieregeling en de voorwaarden, kan terecht op: www.rvo.nl/subsidies-financiering/isde
Ervaring met warmtepomp Zonnepanelen en een warmtepomp voor de vloerverwarming zouden de volgende stappen worden. Toch had Remco nog enige twijfels over de warmtepomp. Met name over het geluid. Hij besloot bij verschillende huiseigenaren op bezoek te gaan die hier ervaring mee hadden. ‘Deze bezoeken hebben me overtuigd. Juist omdat het verhalen van ervaringsdeskundigen waren. Zij vertellen je andere dingen dan verkopers. Niet alleen de positieve, maar ook de mindere kanten worden genoemd.‘ Na verschillende verhalen gehoord te hebben, werd het voor Remco duidelijk dat een luchtwarmtepomp een goede keuze voor zijn woning zou zijn.
Familie Boer maakt nu al jaren gebruik van de warmtepomp en is daar erg tevreden over. ‘In de winter – zelfs bij 11 graden onder nul – ervaren we geen problemen met het verwarmen van de ruimtes met de warmtepomp. We hebben daarnaast nog een extra boiler van 300 liter laten plaatsen, zodat we zeker weten dat we voldoende warm water hebben voor het douchen bijvoorbeeld. Mensen vragen zich nog weleens af of een boiler van 200 liter ook niet voldoende was geweest, maar we zijn nu goed op de toekomst voorbereid. Helemaal met drie dochters.’
Door de warmtepomp en de elektrische auto van Remco is het stroomverbruik wel hard omhoog gegaan. ‘Maar daar hebben we de 55 zonnepanelen voor. Gelukkig hebben we op het dak van de schuur alle ruimte voor de panelen.’
Energiecrisis Remco en Ilona kijken heel tevreden terug op het verduurzamingstraject. ‘We hebben nergens spijt van en we vonden het echt een interessant traject. We hebben onze woning uit 1890 helemaal van het gas kunnen halen. Het vinden van de juiste informatie kost wat tijd, maar de zoektocht was het meer dan waard. Het leverde namelijk heel veel kennis en ervaring op. Bovendien is de energiecrisis helemaal aan ons voorbijgegaan.’
BERICHT – Inwoners die ervaring hebben met de warmtepomp, isolatie of HR++-glas kunnen anderen helpen met hun tips en verhalen. Tijdens de Nationale Duurzame Huizen Route op zaterdag 28 oktober & 4 november kunnen huiseigenaren hun huis openstellen voor de buurt en laten zien hoe duurzame maatregelen in de praktijk werken.
Voor mensen die aan de slag willen met hun huis, is het heel waardevol om duurzame maatregelen in de praktijk te zien. Doordat bewoners vertellen waarom zij hiervoor hebben gekozen en hoe zij de verduurzaming hebben ervaren, kunnen bezoekers een weloverwogen keuze maken voor hun eigen huis. Of het nu gaat om HR++-glas, ledlampen of zonnepanelen; alle kennis en ervaringen zijn waardevol.
Meld je woning aan Wie duurzame stappen heeft gezet, kan zijn of haar huis aanmelden op de website van de Nationale Duurzame Huizen Route. Hier kunnen mensen inspiratie opdoen door verhalen te lezen. Wie het leuk vindt om de maatregelen in de praktijk te laten zien, kan ook zijn of haar huis openstellen tijdens de open dagen. Bezoekers kunnen zich dan inschrijven voor een bezoek. Aanmelden kan via www.duurzamehuizenroute.nl/aanmelden.
De Nationale Duurzame Huizen Route De Nationale Duurzame Huizen Route is een platform voor iedereen die interesse heeft in duurzaam wonen. Al meer dan 2.100 duurzame huiseigenaren delen hun verhaal op het platform. De Duurzame Huizen Route wordt ondersteund door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, 140 gemeenten en 6 provincies.
